اتفاقات کوفه و حرکت مسلم در آن شهر به صورت شفاف در تاریخ نیامده در این سلسله مقاله به بررسی اتفاقات کوفه می پردازیم در بخش اول تاریخ کوفه در بخش بعدی شرایطی که برای مردم کوفه ایجاد شد و فضای رعب و وحشت موجود و در انتها اینکه حرکت غیرمعقول بوده و یا اینکه کوفیان در جبر شرایط قرار گرفته‌اند بررسی شده است.

امام صادق (ع) پیش از ولادت امام کاظم (ع) از ولادت دختر ایشان خبر داده بودند. حضرت معصومه (س) همان رسالتی را به عهده داشتند که حضرت زینب (س) بعد از کربلا و آن‌ همه غربت برعهده گرفتند.

کوفیان پس از آن‌که به امام حسین (ع) نامه نوشتند و از ایشان خواستند که به کوفه بیاید و زمام امور را در دست گیرد، بیعت خود را شکستند و پس از بیعت با ابن زیاد، به مخالفت با امام حسین (ع) پرداختند و در نهایت باعث شهادت امام حسین (ع) شدند.

از جمله اقدامات امام صادق (ع) در احیا و تبیین احکام دینی؛  تاکید ویژه بر اقامه مجدد شعائر حسینی و زنده نگه‌داشتن زیارت آن حضرت بوده است.

امام صادق (ع) در زمان حیات خویش، بارها برای سیدالشهدا (ع) مجلس عزا برپا کردند و سعی می کردند عزاداری امام حسین (ع) زا در بین شیعیان، به عنوان یکی از شعائر شیعه نهادینه کنند.

در زمینه شرافت کربلا و فضایل این سرزمین احادیث بسیاری از زبان امام صادق (ع) بیان شده است. ایشان در کلام و در صحبت های خود به تبیین این شرافت پرداخته‌اند و ابعاد مختلفی از آن را روشن ساخته‌اند.

حضرت عباس بن علی (ع) از آغاز قیام امام حسین (ع) همراه و همدل ایشان و هنگام نبرد کربلا، پرچم‌دار سپاه او بود.

کنیه و القاب در فرهنگ عرب کاربرد بسیار داشته است و برای احترام و نام نبردن از اسم کوچک شخص از کنیه استفاده می‌شده است. کنیه ها و القابی در تاریخ برای ائمه (ع) بیان شده است که اکثر کنیه ها را پدران بزرگوارشان به آن‌ها نسبت دادند و القاب را مردم و جامعه به ایشان نسبت داده اند.

شهادت امام حسین (ع) باعظمت‌ترین شهادتی است که در تاریخ بشریت بروز کرده است و اگر هر انسانی در جویبار زمان با بال و پری که از اعماق جانش روییده است و از تنگنای عالم خاک به عالم آسمانی شهادت به پرواز درآید، در اوج این آسمان ملکوتی، خورشید عالم‌افروز امام حسین (ع) است که می‌درخشد.

17 شوال، سالروز جنگ خندق و پیروزی سپاه رسول خدا (ص) بر سپاه کفر است. در این جنگ، به پیشنهاد سلمان فارسی، اطراف شهر خندقی کنده شد که مانع پیشروی سپاهیان دشمن شد.