اخبار
- امام حسین (ع) منحصر به یک مذهب نیست
- ضربههایی که گاهی جبهه اسلام از خودی میخورد!
- توسل به ادعیه، استراتژی امام سجاد (ع) در احیای نهضت عاشورا بود
- تدبیر ائمه(ع) برای زنده نگهداشتن عاشورا
- عاشورا، روایت تاریخ نیست بلکه مطالعه سیره است
- اشرافیت و فساد؛ مظاهری بود که امام حسین (ع) علیه آنها قیام کرد
- حرکت امام حسین (ع) نه قیام مسلحانه بلکه امر به معروف بود
- نفی تعلقات دنیوی و مبارزه با هواپرستی مراد امام حسین (ع) بود
- حکومت یزید با سه توجیه اقدام به قتل امام حسین (ع) کرد
- لشکریان کوفه نه تنها دین نداشتند که آزاده هم نبودند
-
ما را دنبال کنید!
فلسفه حرکت حسینی
علت حرکت امام حسین (ع)، مسئله‌ای پر اختلاف در بین علمای شیعه بوده است که هر کدام اهداف مختلفی را برای آن بیان کرده‌اند. برخی معتقد اند امام حسین (ع) به قصد تشکیل حکومت به سمت کوفه حرکت کرد. عده‌ای دیگر بیان کرده‌اند امام به قصد شهادت به سمت کربلا حرکت کرد. همچنین تا 12 تحلیل مختلف در مورد هدف سیدالشهدا (ع) بیان شده است. از طرفی تعیین اهداف متفاوت نسبت به حرکت امام حسین (ع)، منجر به برداشت‌ها و نتیجه‌گیری‌های متفاوت و گاها متناقض یکدیگر خواهد شد.
در این پرونده به بررسی دیدگاه های مختلف خواهیم پرداخت.
جستجوی حقایق در سایه روشن تاریخ
از واقعه عاشورا، 1381 سال می‌گذرد و چهره‌های متفاوتی از آن باقی مانده و شرایط طوری است که برای بدست آوردن حقیقت باید پژوهش کرد و از لا به لای نقل های مختلف بتوان حقایقی را دریافت کرد. بسیاری از منابع تاریخی اولیه به ما نرسیده است و در گذشته از بین رفته اند و نمی توان گفت تمام جزئیات حقایق عاشورا در تاریخ آمده است. به دلیل نقل‌های مختلف، شیوه های پژوهش و اصول انتخاب منابع تاریخی اختلافات زیادی و حتی متناقض در بین بازنویسان تاریخ عاشورا رخ می دهد.
پدرانه
رابطه امیرالمومنین (ع) و امام حسین (ع)، علاوه بر رابطه پدر و فرزندی، رابطه امام و ماموم هم بود. از این رو امام حسین (ع) همواره فرمان‌بردار و مطیع صحبت‌ها و اوامر پدر خویش بودند. ایشان در تمام سختی‌ها و مشکلات همراه پدر خود بودند، او در جنگ ها همواره پیشتاز بوده و به‌همراه برادر خود، فرماندهی سپاه امیرالمومنین (ع) بر عهده می گرفتند. ایشان حتی در دوران امامت خود نیز، سعی در زنده نگه داشتن راه و روش امیرالمومنین (ع) داشتند. ایشان علت قیام خویش را امر به معرف و نهی از منکر معرفی کردند. قطعا بزرگترین معروف، «ولایت امیرالمومنین (ع)» بود که در آن زمان رو به فراموشی نهاده بود. از این رو قیام امام حسین (ع) در جهت احقاق راه امام علی (ع) و مقابله با انحرافی بود که از مسیر ولایت صورت گرفته بود. در پرونده، به رابطه بین امیرالمومنین (ع) و امام حسین (ع)، و اتفاقاتی مهمی که در زمان آن دو بزرگوار اتفاق افتاده است، می پردازیم.
.jpg)
نگاهی دوباره به عزاداری امام حسین (ع)
در میان اعصار و قرون مختلف، هزاران نماد و آیین و رسومات و مناسک وجود داشته است. آیین‌هایی که هم بعضاً دارای فلسفه‌های عمیق بوده و هم زیبایی‌ها و جذابیت‌های ظاهری داشته‌اند. اما تعداد بسیار اندکی از این آیین‌ها در گذر زمان زنده مانده‌اند. از میان اندک آیین‌های زنده، آیین‌های بسیار معدودی را می‌توان دید که در گذر تاریخ هر روز پررنگ‌تر از دیروز شده باشند. از این میان عزاداری امام حسین علیه‌السلام تنها آیینی است که علی رغم انواع مخالفت‌های شدید در اعصار و قرون مختلف روز به روز پر تلألوتر گشته و کمیّت و کیفیت بالاتری یافته است. عزاداری یک فرهنگ قومی و مراسم مذهبی صرف نیست. عزاداری بر سیدالشهدا (ع) عبادتی است که از عمق وجود انسان ها می‌جوشد. هم به تنهایی هدف است و هم وسیله نیل به اهداف بلند دیگر. هم عملی عبادی است و هم عجین است به رسومات مختلف قومی و فرهنگی. هم عملی اجتماعی است و هم عبادتی فردی. هم فعل قلب است و هم همه اعضا و جوارح انسان را به بندگی خدا دعوت می کند. پرداختن به جنبه های مختلف عزاداری کاری بس دشوار و زمانبر است. در این پرونده کوشیده‌ایم به قدر جرعه‌ای به برخی ابعاد این آیین مهم عبادی بپردازیم.
کتاب «پس از پنجاه سال»، نَه روایت زندگی حسین (ع)، بلکه تحلیل و علت شناسی عاشوراست که به قلم توانمند و شیوای سید جعفر شهیدی در سال 1330 نگاشته شده است. دکتر شهیدی، در بررسی تاریخی حرکت امام حسین، دیدگاه اجتماعی را تبیین می کنند.
کتاب «حسین وارث آدم» که نام آن الهام گرفته از زیارت وارث است، حاوی هشت سخنرانی ایراد شده علی شریعتی در سال‌های 1349 و 1350 شمسی در حسینیه ارشاد است. سخنرانی‌های این کتاب که نوزدهمین اثر از مجموعه سخنرانی‌ها و یادداشت‌های شریعتی به شمار می‌آید.
بهره مندی از توان و نیروی ماوراءالطبیعه و استفاده از معجزات و کرامات معنوی برای مردان خدا در رسیدن به اهداف الهی از اموری است که بر کسی پوشیده نیست، اما سوال این جاست که چر ا اولیاء الهی در بسیاری از موارد از این نیرو استفاده نمیکنند آیا محدویتی برای بهره بردن آن دارند و یا عوامل دیگری در این امر دخیل هستند.
با یک نگاه اجمالى به نوحه‌ها و مراثی که پیرامون واقعه کربلا سروده شده، می‌توان دریافت که بخش قابل توجهى از آنها درباره آب و تشنگى است. بنابر این ما در این مقاله مختصر می‌کوشیم با استفاده از این منابع، مسئله آب و تشنگى حسین (ع) و یارانش را مورد بررسى قرار دهیم. قبل از ورود به متنِ مقاله، توجه به این نکته ضرورى است که ما با استناد به منابع، می‌توانیم ممانعت از رسیدن آب به خیمه‌هاى امام حسین (ع) را و نه تشنگى مفرط ایشان و یارانش را نفى کنیم و این حکایت از هنر نظامى امام حسین (ع) در جهت آرامش خاطر یاران و خانواده‌اش و نیز ارتقا ی روحیه آنها در برابر دشمن دارد.
2.jpg)
آیا اینکه امام حسن و امام حسین (ع) در یک زمان بودند و امام حسن ابتدا امام شدند، دلیل بهتر بودن امام حسن (ع) است؟ در مورد امام علی (ع) چطور؟ آیا حدیث معتبری در مورد بهتر بودن امامی از امام دیگر وجود دارد؟ لطفاً در مورد ارجحیت وجودی امامان نیز توضیح دهید و آیا تفاوت امامان همان ارجحیت وجودی ایشان است؟
در مجموع شش نظر مشهور که در اینجا نقل می شود، الحاق رأس شریف سیدالشهداء علیه السلام به بدنشان در روز اربعین سال 61 ه.ق. از همه مشهور تر است.
انسان فطرتاً خوبی‌ها، زیبایی‌ها و فضیلت‌ها را دوست دارد و در پی کسب آنها است. همچنین ضمن بیزاری از زشتی‌ها و کژی‌ها و رذیلت‌ها، آنها را از خود دفع و دور می‌کند. بر اساس این گرایش فطری است که حب و بغض در انسان شکل می‌گیرد. ازآنجا که در نظر یک انسان موحد و دین‌دار، زیباترین و برترین موجود که مبدأ همه خیرات و فضایل است، خداوند بی‌همتا است، بالاترین درجه محبت نسبت به او و سپس آنچه که مورد رضایت او است تعلق می‌گیرد.
اصل در پرستش و بندگی است و هر تعظیم و اکرامی به معنای پرستش نیست! هیچ‌کدام از شیعیان نیز به نیت پرستش، احترام به حجت‌های خداوند نمی‌گزارند، بلکه ایشان را بنا به دستور الهی صاحب اختیار خود می‌دانند و به آنها محبت نموده و ایشان را تکریم می‌کنند؛ در ضمن تنها شیعه نیست که به قبور بزرگان خود احترام می گذارد در اکثر جوامع این امر دیده می‌شود و تنها فرقه وهابیت صد ساله است که چنین امری را شرک می‌پندارند.
چگونگی عزاداری و روضه‌خوانی در زمان امام رضا (ع) برای امام حسین (ع)
یاور اهل بیت در کلام امام رضا (ع) کیست؟
امام رضا (ع) در دوران خود، با برپایی مجالس عزاداری و روضه خوانی در منزل خود، سعی در ترویج فرهنگ عزاداری و روضه خوانی برای امام حسین (ع) داشتند. ایشان با دعوت از دعبل به عنوان شاعر اهل بیت در یکی از مجالس خود، به تمجید ایشان پرداختند و از او خواستند روضه ای برای امام حسین (ع) بخوانند.
حدیث منزلت، یکی از روایت هایی است که از طرف رسول خدا (ص) در شان امام علی (ع) بیان شده است. این روایت بیانگر جایگاه و نقش امیرالمومنین (ع) نسبت به رسول خداست.
تشابه میان امیرالمومنین (ع) و هارون، در همه جهات بجز پیامبری بوده است و حتی نام فرزندان امام علی (ع) نیز از نام فرزندان هارون گرفته شده است.
این مقاله قسمتی از پرونده «پدرانه؛ پرونده امیرالمومنین و امام حسین (ع)» است.
در منابع روایی شیعه روایات متعددی در باب زیارت قبر ائمه بزرگوار (ع) وارد شده و تأکید فراوانی نسبت به زیارت این قبور مطهر شده است. از جمله زیارت قبر امام حسین (ع) است که روایات کم نظیری در باب ثواب آن بیان شده است.
در این مطلب، استفتائات عزاداری از آیت‌الله جوادی آملی جمع‌آوری شده است.