کوفه شهری است که نقش به سزایی در واقعه عاشورا داشت.مردم کوفه بیعتی را که با حضرت سلم داشتند را شکستند و پس از آن برخی از آنها در مقالبل امام حسین (ع) قرار گرفتند. این حرکت کوفیان همواره مورد سوال آینده‌گان بوده است.

یکی از نکاتی که در حادثه عاشورا قابل تأمل است، آن است که تنها پنجاه سال پس از رحلت رسول خدا (ص)، امام حسین (ع) را به بدترین وجه کشتند و خاندان وی را به اسارت گرفتند.
چه عواملی باعث این حادثه شد؟ نقش کوفیان و مردم عراق در این حادثه چه بود؟ نتیجه‌های قیام سیدالشهدا (ع) در تاریخ چه بود؟

خدا را شکر که شما را رسوا ساخت و سخنان شما دروغ از آب درآمد. زینب گفت: سپاس خدایی را که با پیامبرش محمد صلی‌الله علیه و اله و سلم ما را گرامی داشت و با قرآنش ما را پاک داشت. فاسق رسوا می‌شود و...

امام سجاد (ع) در میان مردم اهل کوفه سخنانی را بیان داشتند که در مقاله زیر آورده شده است.

بعد از ورود اسرا به شهر کوفه و پس از صحبت های عمه اش زینب (س) لب به سخن گشود و چنین کوفیان را سرزنش کرد:

اما بعد ای کوفیان! ای اهل نیرنگ و فریب! ما خاندانی هستیم که خداوند شما را به ما آزمود و ما را به شما.

دیگر سر آهنگران شامی و کوفی خلوت شده؛ بازار نعل زنان کساد است و مشتری نیزه‌ها و خنجر‌ها هم تمام شده‌اند و حالا جلوی چشمان زینب بر سر گوشواره و انگشتر چانه می‌زنند.

اسرای کربلا را به شهر کوفه وارد کردند شهر منقلب بود و همگان گریه می‌کردند. حضرت زینب (س) پس از مواجهه با این صحنه خطاب به مردم کوفه سخنانی گفتند که در این مقاله آورده شده است.

او با عمرو بن خالد صیداوی و جماعتی از شیعیان مخفیانه از کوفه خارج و به جانب مکه رهسپار شدند تا به کاروان حسینی بپیوندند.

1. مکه، امین (ص) و تکرار مدام پیامی که نادیده گرفتندش و حج آخری که پر ازغربت بود.

2. غدیر، علی (ع) و شترهایی که بهشتی می‌شدند...

عبید الله بن زیاد که مسلم بن عمرو باهلی فرستاده یزید و شریک بن اعور حارثی با وی همراه بودند، رهسپار کوفه شد. گویند همراهان او که تعداد آن‌ها به پانصد می رسید، اندکی توقف کردند و دیرتر به راه افتادند. آن‌ها چنین می‌پنداشتند که ابن زیاد منتظر آنان گشته و امام حسین ـ‌ع ـ زودتر از وی به کوفه خواهد رسید. اما او بدون اعتنا به آن‌ها خود حرکت کرد. همین که به نزدیکی شهر رسید، اندکی درنگ کرد تا هوا تاریک شود.