در این مقاله با توجه به متون تاریخی معتبر، احتمالات ممکن را تبیین کرده و ضمن بیان نظر مدافعان این واقعه، دیدگاه خود را مبنی بر نبود دلیل کافی و قابل اعتماد بر مسئله اربعین سیدالشهدا (ع) تبیین خواهیم نمود. همچنین امکان رسیدن کاروان اسرا را نیز به کربلا در اربعین اول تقریباً ناممکن دانسته و در پایان، دلیل الحاق سر مطهر امام حسین (ع) را به جسم شریفش مورد خدشه قرار داده و وجود حدیث شریفی که زیارت اربعین را از علائم مؤمنان می‌شمارد، برای استحباب و فضیلت آن زیارت کافی دانسته‌ایم.

اربعین یا چله برای ایرانیان و دیگر پیروان تشیع به خصوص و برای مسلمانان به طور کلی عددیست مملو از معنای دینی و معنوی که در اعداد دیگر مانند پنجاه یا شصت وجود ندارد. در سراسر جهان اسلام برای درگذشتگان، مراسم خاص مذهبی در سوم، هفتم، چهلم و سال وفات آنان برگزار می‌شود. در تصوف مبتنی بر یک حدیث نبوی که می‌فرماید: «اگر کسی اربعین به ذکر حق در خلوت بگذراند، حکمت و معرفت از قلب او به زبان او ساری می‌شود».

انسان در زندگی اجتماعیِ خود، برای رسیدن به آرمان‌ها و اهداف خود، همواره گواه صحنۀ درگیری بین دو نیروی حقّ و باطل است. آغاز آن درگیری فرزندان بی‌واسطۀ حضرت آدم (هابیل و قابیل) است و اوج آن، قیام سراسر افتخار امام حسین (ع) و یارانش در عاشورا و فرجام آن در قیام جهانی منجی عالم بشریّت در آخرالزمان.

الگوی ما در اربعین، باید صاحبان این واقعه یعنی امام سجاد (ع) و حضرت زینب (س) باشند که جلو امویان ایستادند و توانستند کربلا و اسلام را زنده نگه دارند. نه مانند کسانی که سکوت کردند و چشم بر واقعیات بستند.

"کسی که صاحب این مراسم بزرگ یعنی اباعبدالله الحسین (ع) به او توفیق داده که در حراست از آرامش این مراسم نقش ایفا کند و در این راه، رنج خطر را ببیند تا کسی نتواند فردای روز بیستم صفر تیتر بزند: "حادثه در اربعین"، چقدر نزد پروردگارِ حسین مأجور است؟"

چه اجابت نزدیکی و چه وعده صادقی! که گفته بودند بهشت بر زائر این سفر واجب می‌شود. من پا به پای بهشت راه می‌روم تا جنه الله فی ارضه...

اما به درب صحن که رسیدی پیش از آنکه اشک‌هایت را پاک کنی دعا کن برای آن بازمانده از نسل عاشورا که شاید پای تک تک عمودها گریسته است... .

اربعین یکی از ایامی است که در تاریخ، شیعیان بدان اهتمام ویژه‌ای دارند و این روز را بزرگ می‌دارند.
علت این اهتمام چیست؟ چه چیزی باعث شده است که همه ساله شیعیان آن را زنده نگه دارند؟

باز می‌گردند از اسارت اما خاطرات کربلا مگر فراموش می‌شود؟!

جابر به یاد می‌آوری کودکی حسین (ع) را

می‌بینی که با ثمره دل حضرت زهرا (س) چه کردند