سوره فجر در مکه نازل شده؛ 30 آیه، 139 کلمه و 509 حرف دارد و همانند بسیاری دیگر از سوره‌هایی که در مکه نازل شده، آیاتش کوتاه، تکان دهنده، پرمحتوا و همراه با هشدارهای فراوان است. از این جهت این سوره را «سوره حسین بن علی (ع)» نامیده‌اند که قیام و شهادت آن حضرت در آن تاریکی طغیان، مانند طلوع فجر، از نو منشأ حیات و حرکت شده است. در این پژوهش معنی فجر و تعبیر آن، فضیلت سوره فجر، معرفی آن به عنوان حسین (ع) و ارتباط با شب‌های ده‌گانه و چند قوم طغیان‌گر و ارتباط آن با حسین (ع) بررسی شده است.

تاریخ رسمى اسلام، بر پایه گردش ماه استوار است که در اصطلاح تاریخ هجرى قمرى نامیده شده و رویدادهاى تاریخى، برنامه‌هاى عبادى، قراردادهاى حقوقى و... با این تاریخ محاسبه می‌شود.

نوشته حاضر، این هدف را تعقیب می‌کند که زاد روز حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و شهادت آن سرور را از دیدگاه محاسبات شمسى بکاود. تاریخ شهادت امام حسین (ع) طبق ماه‌هاى شمسى، از دو راه قابل بررسى است: 1. از راه زیج، 2. با روش ریاضى و بدون مراجعه به جدول زیج؛ یعنى از طریق محاسبه از آغاز مبدأ سال اول هجرى تا روز عاشورا. در نتیجه می‌توان چنین اظهارنظر کرد که روز عاشوراى سال شصت و یکم هجرى، برابر با روز دوشنبه بیستم مهرماه سال پنجاه و نه شمسى بوده است.

پیامبر اکرم (ص) احادیث بسیاری را در مدح امام حسین (ع) و فضایل ایشان بیان فرموده است. از معروف‌ترین آن‌ها که بر درب ورودی حرم امام حسین (ع) نقش بسته، حدیث «حُسَیْنٌ مِنِّی وَ أَنَا مِنْ حُسَیْنٍ أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَّ حُسَیْناً حُسَیْنٌ سِبْطٌ مِنَ الْأَسْبَاط» است. نوشتار پیش رو با روش توصیفی - تحلیلی و شیوه کتابخانه‌ای به بررسی اعتبار و دلالت این حدیث پرداخته است.