امامت و رهبری امام جواد (ع) در حالی آغاز گردید که خلفای عباسی شرایط بسیار سختی را بر شیعیان تحمیل کرده بودند و نیز جامعه اسلامی از یک سو با جریان‌های انحرافی و التقاطی مواجه شده و از سوی دیگر، کم‌سن بودن امام، عاملی برای لغزش بسیاری از شیعیان در پذیرش امامت ایشان شده بود.