در هفتم ذی الحجه سال 114 هجری امام باقر (ع) توسط هشام بن عبدالملک شهید شد. آن حضرت چندین روز و به قولى سه روز در حالت درد از اثر سم به سر می‌بردند تا به شهادت رسیدند. امام باقر (ع) در واقعه کربلا حضور داشت و هر زمان که متذکر شهادت حسین بن على (ع) و اسارت عمه‌هایش می‌شد، اشک از چشم مبارکش مانند درّ جارى می‌گشت.

کمتر بنایی را همانند حرم مطهر امام حسین (ع) می‌توان یافت که بارها تخریب و مرمت شده باشد. در نوشتار زیر به بررسی سیر تحولات بارگاه امام حسین (ع) از زمان مختار ثقفی تا عصر صفویه می‌پردازیم زیرا تراکم اصلی تغییرات بنای شریف در همین بازه است.

این مقاله قسمتی از پرونده «پر تخریب ترین بنای ماندگار تاریخ» است.

امام محمد باقر در چنین روزی در سال 57 ه ق در مدینه متولد شدند. پدر بزرگوارش حضرت امام زین العابدین على بن الحسین (ع) و مادر آن حضرت ام عبدالله فاطمه دختر امام حسن مجتبى (ع) است. نام مبارک آن حضرت محمد، کنیه ایشان ابو جعفر و القاب آن حضرت باقر العلوم، الشاکر لله، هادى، امین و شبیه است.

رجعت یکی از اعتقادات مسلم شیعه است. طبق روایات معتبر شیعه، امام حسین (ع) نخستین کسی هستند که به همراه اصحاب خویش رجعت می‌کنند. ایشان مدت طولانی در زمین زندگی می‌کنند و از قاتلین خود، انتقام می‌گیرند.

اهل بیت (ع) همواره اسوه عبادت و تقوی در زمانه خویش بودند. از میان ائمه (ع)، عبادت امام سجاد (ع) بیش از سایرین نمود داشته است و دوست و دشمن به کثرت عبادت ایشان اعتراف کرده اند. ایشان اکثر زمان عمر خویش را صرف دعا و عبادت می‌کردند. از این رو ادعیه زیادی از ایشان بدست ما رسیده است.

قضاوت دربارۀ شخصیت و فضایل ایمانی و اخلاقی محمد بن حنفیه -با توجه به تحریفاتی که در طول تاریخ دربارۀ شخصیت او صورت گرفته- جدا سخت است؛ اما با کنکاش و جست‌وجو از لابه‌لای شواهد و قرائن پراکنده در منابع تاریخی می‌توان گوشه‌هایی از ابعاد تاریخ زندگی او را بازکاوی کرد. از جمله چیزهایی که درباره این فرزند امام علی (ع) به‌صورت خلاصه می‌توان گفت، این است که وی انسانی بسیار وارسته و مورد عنایت و علاقه امیرالمومنین و حسنین (ع) بود.

انسان در زندگی اجتماعیِ خود، برای رسیدن به آرمان‌ها و اهداف خود، همواره گواه صحنۀ درگیری بین دو نیروی حقّ و باطل است. آغاز آن درگیری فرزندان بی‌واسطۀ حضرت آدم (هابیل و قابیل) است و اوج آن، قیام سراسر افتخار امام حسین (ع) و یارانش در عاشورا و فرجام آن در قیام جهانی منجی عالم بشریّت در آخرالزمان.