قیام عبدالله ‌بن زبیر (61-72 ق) و مختار بن ابی عبید ثقفی (64-66 ق) از قیام‌های عصر اموی هستند که توفیقاتی نیز داشتند. در این میان ابراهیم‌ بن مالک اشتر به دلیل آوازه، نسب و نفوذش مورد توجه دو گروه قرار گرفت. ابراهیم ابتدا با مختار برای خونخواهی شهدای دشت طف همراه شد اما پس از نبرد «خازر» و تحقق نسبی این هدف و به دست آوردن امارت موصل از او جدا شد. او همچنان در موصل بود تا اینکه زبیریان بر مختار غلبه یافتند و حکومت عراق را به دست آوردند.

پس از مرگ معاویه، یزید فرستاده‌ای به سمت مدینه فرستاد تا از امام حسین (ع) بیعت بگیرد و اگر امام امتناع کرد، حضرت را به شهادت برساند، چون امام راه دیگری پیدا نکرد، به سمت مکه حرکت کرد.