موضوع دخالت کردن یا دخالت نکردن یزید در شهادت امام حسین (ع) و پدید آوردن واقعه کربلا از همان آغاز، محل اختلاف بود. تبرئه جستن یزید از قتل امام (ع) به این اختلاف دامن زد و در طول زمان، بر شدت آن افزوده شد. شماری از علمای سنی ضمن تایید نقش داشتن یزید در واقعه کربلا، او را به علت‌های متعدد مستوجب لعن و حتی تکفیر دانسته‌اند اما گروهی دیگر در دفاع از عقیده مشروعیت خلفا، او را از این اتهام مبرا کرده‌اند و ابن‌زیاد را عامل این واقعه دانسته‌اند. این پژوهش در پی آن است تا مسئولیت یزید را در پدید آمدن واقعه کربلا واکاوی کند.

وقایع عاشورا و بعد از آن، در زمرۀ اموری هستند که تا تاریخ زنده است شگفتی آدمی را برمی‌انگیزد و اوج مظلومیت اهل بیت (ع) را در تمامی اعصار، فریاد می‌زند. خداوند متعال به وسیله امام حسین (ع) حجت خویش را نه تنها بر مردم آن زمان، بلکه تا دنیا دنیاست بر همۀ مردمی که داستان شهادت امام حسین (ع) و اسارت خاندان مکرم ایشان به گوش آنها می‌رسد، تمام می‌کند.

اربعین یکی از ایامی است که در تاریخ، شیعیان بدان اهتمام ویژه‌ای دارند و این روز را بزرگ می‌دارند.
علت این اهتمام چیست؟ چه چیزی باعث شده است که همه ساله شیعیان آن را زنده نگه دارند؟

زیارت اربعین از اعمال مهم و وِیژه شیعیان است که هر ساله شیعیان زیادی به صورت پیاده به سوی کربلا برای زیارت امام حسین (ع) می روند. این سنت از قدیم الایام درمیان شیعیان مرسوم بوده است. علمای شیعه هم به این امر اهتمام ویژه ورزیده اند.

این مقاله قسمتی از پرونده «تاریخ زیارت امام حسین (ع)» است.

در شام نیز آثار ناخشنودى پدیدار گشت تا آنجا که یزید از روى ناچارى به‌ظاهر خود را یکى از ناخشنودان از کشته شدن پسر دختر پیغمبر نشان داد و گناه را به گردن عبیدالله پسر زیاد افکند؛ اما واکنش حادثه در حجاز بیشتر از عراق بود. عبدالله پسر زبیر که از آغاز حکومت یزید خود را به مکه رسانیده بود و این شهر را پایگاه خویش ساخته بود.

مقابله امام حسین (ع) با حکومت طاغوت، منحصر در سال آخر زندگانی ایشان و در زمان یزید نیست و آن حضرت در مراحل مختلف زندگانی خود، مفاسد آن‌ها را بیان و افشاگری می‌کردند.

 پس از مجلس یزید و برگشت افکار عمومی  از یزید و شکست او در این جبهه او مجبور به ابراز محبت نسبت به اسرا شد در همین راستا امام سجاد (ع) از او سه در خواست کردند که در زیر آورده شده است

وقایعی که بعد از شهادت امام حسین (ع) از کربلا تا مدینه برای اهل‌بیت (ع)  اتفاق افتاد خیلی بیشتر از آن است که بتوان بطور مختصر بیان نمود. همچنین بیشتر وقایع را ثبت نکرده­ اند و یا اگر ثبت شده به تاریخ دقیق آن اشاره نشده و به طور مطلق به محل وقوع آن اشاره رفته­ است

بـعد از برپایی مراسم اربعین حسین علیه السّلام در کربلا،کاروان پیام خون شهیدان ، راهـی «مدینه» شد. 

بیستم ماه صفر، چهل روز پس از شهادت امام حسین (ع) ویاران باوفای آن حضرت، در تاریخ به «اربعین» حسینی مشهور شده است.