حبیب بن مظاهر محبوبیتی خاص نزد سیدالشهداء (ع) داشت. وی نمونه‌ای تمام و کمال و سرمشقی کم‌نظیر در شاگردی مدرسه اهل‌بیت (ع) است. او جزو معدود کسانی است که با دعوت مکتوب و مستقیم امام (ع) به کربلا می‌رود.
محتشم کاشانی و سید حیدر حلی دو تن از مشهورترین شاعران مرثیه‌سرا در ادبیات فارسی و عربی هستند که مشترکات فراوانی در به نظم کشیدن واقعه طف دارند.
از این نامه‌ها می‌توان برای مشخص کردن فضای عمومی عصر امام حسین (ع) و محدودیت‌هایی که حکام وقت اعمال کرده بودند، مشکلات و معضلات و دغدغه‌های فکری، فرهنگی و سیاسی امام (ع) استفاده کرد.
اقتباس از قرآن، بسته به میزان ارتباط شاعر با کلام وحی، متفاوت است و با توجه به پیوستگی همیشگی ثقلین بیشترین بهره از آیات الهی را در کلام معصومان (ع) و اشعار منسوب به ایشان مشاهده می‌کنیم.
در این مقاله، رویکردهای تربیتی امام سجاد (ع) و کارکرد آن در الگودهی به مربیان و والدین بررسی می‌شود. در بین مباحث مربوط به تربیت، پرداختن به رویکردهای تربیتی جایگاهی ویژه دارد زیرا مراحل فرایند تربیت را فراروی ما قرار می‌دهد. ارائه درکی از رویکرد مبنایی امام سجاد (ع) در صحیفه سجادیه که در آن عوامل زیادی و نقش و ارتباط متقابل دارند، به همراه نحوه عملکرد آن عوامل، موضوعی است که این پژوهش بدان می‌پردازد.
دستور نظام‌مند یکی از زیرمجموعه‌های زبان‌شناسی نقش‌گرا است که مایکل هلیدی و رقیه حسن این دستور را رشد و توسعه دادند و با هدف کاربردی آن «نظریه دستور زبان نقش‌گرای نظام‌بنیاد» را مطرح نمودند. در این پژوهش عامل انسجام متنی حذف براساس نظریه انسجام مایکل هلیدی، در شش دعای صحیفه سجادیه (2، 21، 25، 37، 50، 52) به صورت تحلیلی، توصیفی و آماری مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجا که حذف قراین لفظی و معنایی در ساختار متن دارد که از طریق بخش‌ها و عناصر دیگر متن بازیابی می‌شود می‌تواند به عنوان یکی از عوامل انسجام متنی در صحیفه سجادیه لحاظ شود. با توجه به ارتباط نزدیک‌تر امام سجاد (ع) به خداوند متعال و اصل اقتصاد زبانی، امام (ع) زبان خود را موجز و فشرده بیان کرده‌اند تا ارتباط و انتقال پیام و اجابت سریع و در کوتاه‌ترین زمان صورت گیرد.
تصویرآفرینی، شیوه‌ای بلاغی و هنرمندانه برای بیان مطالب است که در متون گوناگون از آن استفاده می‌شود. علاوه بر قرآن کریم، استفاده از زبان تصویر در سایر متون دینی از جمله صحیفه سجادیه نیز دیده می‌شود. مطالعه دعای هفتم صحیفه سجادیه نشان می‌دهد که در این دعا از شیوه تصویرآفرینی استفاده شده است. سراسر این دعا تصویر فردی را نشان می‌دهد که به واسطه شرایط خود مشغول تضرع به درگاه الهی است. این فرد به صورت شخصی گرفتار و مستاصل؛ پناه‌جویی دردمند؛ بار سنگین سختی‌ها بر دوش و ذلیل و بی‌یاور ترسیم شده است. او از خداوند تمنای گشایش درها و برطرف شدن مصائب را دارد.
اندیشه و نگرش‌های قرآنی امام سجاد (ع) در صحیفه سجادیه در تمام زمینه‌های معرفتی از جمله در حوزه اخلاق اجتماعی تحت سلطه قرآن بوده و از آن تأثیر پذیرفته و در این مجموعه به شکل دعا تجلی یافته است. از این رو، محور اصلی این پژوهش ذکر انواع اثرپذیری کلام امام از قرآن در بیان بایسته‌های اخلاق اجتماعی و استخراج آیات قرآنی است که امام برای بیان این آموزه‌های اخلاقی در کلام خود از آن‌ها بهره گرفته است.
در صحیفه سجادیه، تعابیر کنایی فراوانی است که مترجمان در معادل‌یابی و ترجمه صحیح آن با چالش‌‌هایی روبه‌رو هستند. غایت نوشتار حاضر ترجمه ساخت‌‌های کنایی صحیفه سجادیه در ترجمه فارسی سه تن از مترجمان معاصر (ارفع، بلاغی و سجادی) است. بدین منظور با روش توصیفی- تحلیلی فرآیند ترجمه و معادل‌یابی کنایی در صحیفه مورد بررسی قرارگرفته است.
یکی از مهم‌ترین آیات قرآن مجید آیه شریفه تطهیر است که از دیرباز از سوی علمای علم کلام و مفسرین مورد بحث و بررسی قرارگرفته است و هرکس از زاویه دید خود به آن نگریسته و پیرامون آن مطالبی را بیان کرده است. نگارنده در این مقاله به بررسی دلالت آیه تطهیر و شناسایی مصادیق واژه «اهل بیت» در آن پرداخته است. هرچند بسیاری از مفسران و محدثان اهل سنت در ذیل آیه شریفه روایاتی نقل کرده‌اند که موید انحصار مصادیق این آیه در پنج‌تن آل عبا است اما گروهی از آن‌ها در مقام نظریه‌پردازی بعضی از همسران پیامبر (ص) را به‌عنوان مصداق واژه اهل بیت نام می‌برند.
پیام های خود را از این طریق برای ما ارسال نمایید.
×
