از میان فرزندان امام حسین (ع) 3 پسر و 3 دختر ایشان در کربلا حضور داشتند که 2 پسر در جریان واقعه به شهادت رسیده و یک پسر و 3 دختر ایشان به اسارت رفتند.

مهم‌ترین وجه تشابه نبرد موته و حادثه کربلا؛ نحوه شهادت «جعفربن ابی‌طالب» اولین فرمانده و پرچمدار سپاه اسلام بود.

تا پیش از افشاگری حضرت زینب (س)  امام سجاد (ع) که پرده از واقعیت واقعه کربلا و میزان عداوت و دشمنی بنی امیه با اهل بیت (ع) برداشت، یزید از غلبه ظاهری خود بر امام حسین (ع) و شهادت ایشان و یارانش اظهار تفاخر می‌کرد.

دژخیمان سپاه عمر سعد به قتال و کشتن امام حسین (ع) و یارانش بسنده نکرده و پس از آن دست به اقداماتی شنیع زدند که از آن جمله غارت اموال ایشان بود.

حجاج بن مسروق جعفی ؛ مؤذن کاروان امام حسین (ع)، در رشادت و شجاعت نیز شهره بود، جانانه جنگید و  روز عاشورا به شهادت رسید.

«قعقاع» ترسان و هراسان از عدالت حضرت علی (ع) با خیانت به امام مسلمین، آن حضرت را رها کرد و به معاویه ملحق شد.

عاشورا به‌واسطه ویژگی زنده نگاه‌دارنده‌اش همواره هدف تهاجم‌های مختلف قرار گرفته تا هویت تأثیرگذار و الهام‌بخش بودن آن که در تشجیع روحیه قیام و مبارزه نقش غیرقابل وصف دارد خدشه‌دار شود.

حائر به محدوده مکانی اطراف مرقد مطهر امام حسین (ع) گفته می‌شود که بنا بر حکم فقه شیعه، مسافران و زائران می‌توانند با قرارگیری در این محدوده نماز خود را کامل بخوانند.

برخی از شهدای دشت کربلا که در راه راستین حسین بن علی (ع) جنگیده و به شهادت رسیدند در پی ندای هل من ناصر ینصرنی، به یاری ایشان شتافتند و ابن مُهاصر یکی از آنهاست.

بسیاری از شهدای کربلا که نامشان در مقاتل ذکر نشده و حتی در اصل حضورشان در واقعه کربلا تردید وجود دارد، در این بخش به تفصیل معرفی شده است.