سؤال : آمدن زنان با وضع نامناسب در دنبال هیئت‌های عزادارى که موجب بروز گناهان و آلودگی‌هایی مىشود چه صورت دارد و براى عزادارى بانوان چه روشى را توصیه می‌فرمایید؟
جواب: در صورتى که همراه با حرامى نباشد جایز است. بانوان محترمه باید سعى کنند ضمن شرکت در عزاداری‌ها حجاب و عفاف خود را کاملاً رعایت نمایند.
سؤال : فلسفه سینه زنى چیست؟ کسى که لباسش را درمی‌آورد البته به طورى که نامحرم نبیند و سینه بزند تا اینکه از سینهاش خون بیاید حکمش چیست؟
جواب: سینه زنى یک نوع عزادارى و اظهار ارادت نسبت به خاندان عصمت و طهارت است که از طریق سینه زنى و روضه خوانى و... خاطره فداکارى و جانبازى امام حسین (ع) و سایر ائمه معصومین (ع) براى همیشه در خاطرهها زنده مىماند.
و سینه زدن به‌طور متعارف عملى ارزشمند و پسندیده است.
سؤال : دلیل سینه زدن براى ائمه (ع) چه است؟
جواب: سینه زدن براى ائمه (ع) به‌عنوان تعظیم شعائر دینى و زنده نگاهداشتن خاطره و مظلومیت آنان در طول تاریخ مورد توجّه متشرعه بوده و سبب تقویت و احیاء حق و نشر معارف اهل‌بیت (ع) است.
سؤال : الف: برهنه شدن مردان در حال سینه زدن و زنجیر زدن در منظر زنان چگونه است؟
ب: آیا تعزیه و شبیه خوانى در مراسم عزادارى جایز است؟
ج: آیا تعزیه خوانى که مشتمل بر تشبّه مرد به زن و کوچک نمودن حضرت زینب (س) و معرفى حضرت سجاد علیهالسلام به یک فرد بیمار و پاشیدن نقل و نبات و زدن ساز و امثال آن‌ها جایز است؟ و شرکت در آنچه حکمى دارد؟
د: آیا تشبّه به اهل بیت علیهالسلام در نمایش و تعزیه و غیره جایز است؟
ه: آیا پوشیدن لباس زنان توسط مردان در شبیه خوانى و استفاده از دهل و شیپور جایز است؟
جواب: در تعزیه خوانى در صورتی که مطالب را صحیح بخوانند و از غنا اجتناب شود و مرد لباس زن نپوشد و از اجتماع مرد و زن مفاسدى به وجود نیاید اشکالى ندارد و نواختن طبل و سنج نیز به‌طور متعارف مانعى ندارد و تشبّه به اهل‌بیت (ع) اشکال دارد و همچنین اگر عملى موجب کوچک شمردن اهل‌بیت (ع) باشد اشکال دارد.
سؤال : حکم علم‌های که در مراسم عزادارى امام حسین علیهالسلام از آن‌ها استفاده مىشود و بعضى داراى نقش و نگارهایی هستند چیست؟
جواب: طبق متعارف اشکال ندارد.
سؤال : در ایام عزادارى امام حسین علیهالسلام نماز اول وقت مقدم است یا عزادارى؟
جواب: همان‌طور که امام حسین علیهالسلام و اصحاب و یارانش در وقت نماز، نماز را بر همه چیز مقدّم داشتند - نماز اوّل وقت را مقدم دارند بهتر است.
سؤال : آیا برپا کردن مراسم عزادارى یا جشن ائمه (ع) و یا میهمانى، بدون اذن شوهر جایز است؟
جواب: در صورتی که از اموال شوهر باشد جایز نیست.
سؤال : لطمه زدنى که در مجالس سینه زنى و زنجیر زنى انسان به خود وارد مىکند در مصیبت سیدالشهداء علیهالسلام چه حکمى دارد؟
جواب: عزادارى براى امام حسین علیهالسلام طبق سنّت متعارف و معمول بین شیعیان اشکال ندارد.
سؤال : پوشیدن لباس سیاه به‌عنوان عزادارى براى معصومین و ائمه هدى(ع) خصوصاً حضرت سیدالشهدا علیهالسلام چه حکمى دارد؟ خصوصاً اگر کسى بخواهد در طول سال به این عنوان و یا دو ماه محرم و صفر را لباس سیاه بپوشد.
جواب: مانعى ندارد بلکه به‌عنوان اعلان حزن و اندوه در مصیبت امام حسین علیهالسلام و سایر ائمه معصومین (ع) رجحان هم دارد.
سؤال : آیا نذر در این موارد (پوشیدن لباس سیاه براى عزادارى...) منعقد مىشود یا خیر؟
جواب: در مواردى که رجحان داشته باشد نذر منعقد مىشود.
سؤال : نظر مبارک در مورد اشکال و یا عدم اشکال شرعى استفاده از وسایلی مانند طبل و دهل و چنگ و علامت‌هایی که مزین به انواع زینت‌ها مىشود و در پیشاپیش دستههاى عزادارى حرکت مىدهند چیست؟
جواب: استفاده از ابزار فوق در عزادارى در حدّى که معمول است اشکال ندارد.
سؤال : نى زدن همراه با نوحه در مساجد که موجب حزن و نوعاً با گریه و زارى مستضعفین همراه است و موجب هتک حرمت مسجد نیز نمىگردد چه حکمى دارد؟
جواب: به احتیاط واجب نوحه خوانى در مساجد، همراه نى زدن نباشد.
سؤال : نظر به اینکه در ایام ماه مبارک رمضان و ماهه‌ای محرم و صفر مراسم مختلفى در مساجد جهت تعظیم شعائر اسلامى برگزار مىگردد و غالباً مراسم تا پاسى از شب ادامه دارد و صداى بلندگوهاى مسجد نیز تا پاسى از شب براى بیرون از مسجد پخش مىشود و بالطبع همسایگان مسجد بیشتر از همه در معرض شنیدن صداى بلندگوها مىباشند و غالباً اظهار نارضایتى مىکنند به طورى که صریحاً مخالف پخش صداى بلندگوى مسجد براى بیرون مسجد مىباشند خواهشمند است از لحاظ شرعى تکلیف هیئت امناى مسجد را در این مورد مشخص فرمایید؟
جواب: برگزار نمودن مجالس وعظ و تبلیغ و تعلیم معارف اسلامى و برپا کردن مجالس عزاداری اهل بیت عصمت(ع) و تعظیم شعائر دینى لازم و بسیار مهم است ولى بر همه مسلمانان مخصوصاً هیئت محترم امناى مساجد نیز لازم است که رعایت همسایگان مخصوصاً در صورتى که بعضى از آن‌ها بیمار باشند بنمایند و صدا را فقط در داخل مجالس منعکس کنند. زیرا اذیّت و ناراحت کردن مسلمانان یکى از گناهان کبیره است.
سؤال : با توجه به تأکیدات فراوانى که مبنى بر حفظ حرمت مسجد شده و با نظر به اینکه با کفش وارد شبستان مسجد شدن نوعى بی‌احترامی و هتک حرمت مسجد محسوب مىشود لطفاً بفرمایید این امر در خصوص عزادارى حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع) چه حکمى دارد؟
جواب: اگر موجب هتک شود، اشکال دارد.
سؤال : با توجه به اینکه در بنیاد مساجد آنچه اصل است نماز و اقامه جمعه و جماعت است در صورتى که جمع‌آوری فرش‌های شبستان مسجد و اجراى برنامه شبیه خوانى و عزادارى سالار شهیدان حضرت حسین بن على علیهالسلام مانع برگزارى نماز جماعت و یا نماز فرادى اصناف و کسبه اطراف مسجد و یا رهگذران در شبستان مسجد باشد آیا این امر جایز است؟
جواب: اگر مانع از برگزارى نماز باشد، اشکال دارد.
سؤال : بر فرض که جمع‌آوری فرش‌های شبستان مسجد و ورود عزاداران با کفش به داخل مسجد جایز باشد، لطفاً بفرمایید آیا جایز است همزمان با وقت برگزارى نماز جماعت در ایوان مسجد که حکم مسجد را ندارد، در شبستان مسجد نیز برنامه شبیه‌خوانى و عزادارى برگزار شود یا اینکه این امر نوعى بی‌توجهی به جماعت و نماز جماعت است؟
جواب: با توجه به اهمیّتی که نماز اول وقت مخصوصاً اگر با جماعت باشد دارد و تأکیداتى که ائمه معصومین (ع) نسبت به انجام فرضیه نماز فرمودهاند و خود نیز عملاً چنین مىکردند همان‌طور که حضرت امام حسین علیهالسلام در ظهر روز عاشورا در میدان نبرد نماز اول وقت را به جماعت اقامه فرمود؛ سزاوار است عزاداران آن حضرت احترام مسجد را رعایت کرده در وقت نماز، آن‌ها نیز مشغول نماز شوند و از عزادارى در وقت نماز خودداری نمایند.
روشن است که ورود به مسجد با ته کفش نجس که موجب نجاست مسجد شود حرام است و راه رفتن بر روى آسفالت ته کفش نجس را پاک نمىکند. البته چون احترام مسجد در هر حال باید رعایت شود، مناسب است که با کفش وارد مسجد نشد گرچه کفش طاهر باشد.
