امام حسین (ع) پیش از مرگ معاویه نیز زبان به اعتراض در قبال ظلم و ستم امویان گشوده بود اما با مرگ معاویه و جانشینی یزید، مخالفت ایشان با دستگاه اموی وارد مرحله تازه‌ای شد تا جایی که به هیچ عنوان زیر بار بیعت با یزید نرفت چرا که مهمترین پیامد این امر، سلطنت موروثی به جای خلافت در جامعه اسلامی بود.

یزید در نامه‌ای به حاکم مدینه از او می‌خواهد از بزرگان این شهر به ویژه امام حسین (ع) برایش بیعت بگیرد که در غیر اینصورت گردن آنها را زده و سر ایشان را نزد خود به شام بفرستد.

آیت‌الله عندلیب همدانی که کار تصحیح مقتل «ثارالله» را به انجام رسانده درباره این کتاب گفت: مقتل «ثارالله» صرف یک مقتل نیست و نویسنده در آن تلاش کرده است تا به بررسی نکات تاریخی، رجالی و تحلیل قیام نیز بپردازد.

ریشه حساسیت‌های به وجود آمده در ساختار حکومتی اموی که بعد از مرگ معاویه عنان آن به دست یزید است را باید در اشاراتی که معاویه در وصیت‌نامه خود خطاب به پسرش نوشته، جستجو کرد.

براساس شواهد و مدارک تاریخی شمشیری که سیدالشهدا (ع) در عاشورا به دست داشتند، همان شمشیری است که پیامبر (ص) از آن در غزوات صدر اسلام استفاده کردند.

اوج قساوت در میان سپاهیان عمر سعد را باید در رفتار و اقدام اشخاصی همچون بحر بن کعب جستجو کرد؛ فردی که اقدام به قتل پسربچه‌ای کرده و پس از آن نیز در غارت اموال سیدالشهدا (ع) بی‌حرمتی را به حد کمال خود می‌رساند.

مطالب کتاب پرتوی از مکتب عاشورا؛ بدون پیچیدگی روایت‌های تاریخی، با قلمی روان بیان شده است و خواننده با مرور کتاب، خود را در متن حوادث می‌بیند.

ما در مطالعه معصومین (ع) و به ویژه امام حسین (ع) اجازه نداریم که آن را با میزان فهم و درک محدود خود بسنجیم و مثلاً این ادعا را داشته باشیم که ایشان می توانستند کار دیگری انجام دهند بلکه باید این مقطع را در سیری علت و معلولی از زمان وفات پیامبر (ص) تا غیبت مهدی موعود (عج) مورد بررسی قرار داد تا نسبت زمان خود را با آن دریابیم.

در نگاه نخست شاید چنین تصور شود که برخی از مقاطع عاشورا به ویژه صحنه های غمبار و مصیبت بار آن در بازنمایی داستانی و ادبی برای کودک و نوجوان چندان مناسب نباشند اما باید گفت که تکنیک و هنر نویسنده می‌تواند شیوه روایتی را بیافریند که این وقایع را نیز برای این گروه سنی شنیدنی کند.

امام حسین (ع) در جریان قیام خود و حرکت از مکه به سمت کوفه فرقی میان افراد نگذاشته و به فراخور با همه آنها ارتباط برقرار کرده تا مگر ایشان را با خود در این  مسیر که منتهی به فلاح و رستگاری است، همراه سازند. در این طی طریق برای ایشان دیانت افراد چندان اهمیت نداشته و تأکید بر انسانیت و اصالت وجودی خود فرد بوده است.