به گزارش کرب و بلا، نشست علمی «امام حسین (ع) در پژوهش‌های مستشرقان» به همت دانشگاه باقرالعلوم (ع) و با همکاری مؤسسه «وارث الأنبیاء (ع)» وابسته به آستان قدس حسینی عصر دیروز به میزبانی دانشگاه باقرالعلوم (ع) برگزار شد.

 

در بخشی از این نشست «مرتضی مداحی»، پژوهشگر حوزه علمیه به تشریح علل گرایش مستشرقان به تحقیق و پژوهش پیرامون نهضت حسینی پرداخت و اظهار داشت: متأسفانه در عرصه آکادمیک کتاب خوب با محوریت امامان شیعه به زبان‌های دیگر نداریم. البته یکسری کتب تبلیغی وجود دارد ولی متناسب با محیط‌ علمی و مستند نوشته نشده است.

 

وی با طرح این سؤال که چرا امام حسین (ع) برای غربی‌ها مهم است، گفت: قاضی عبدالجبار گفته است خاورشناسان در مورد امام علی (ع)، امام مجتبی (ع) و امام حسین (ع) تلاش‌های زیادی کرده‌اند ولی روشن نیست چرا به سیره دیگر ائمه (ع) اهتمام چندانی نداشته‌اند؟ امیرمعزی به این پرسش قاضی عبدالجبار پاسخ داده و گفته است ائمه شیعه بر اساس حیات سیاسی خودشان به چهار گروه تقسیم شده‌اند یعنی کسی که از بیرون نگاه می‌کند ائمه (ع) را نور واحد نمی‌داند و کسانی که بروز و ظهور و آثار اجتماعی بیشتری داشته‌اند، بیشتر مورد اهتمام در تحقیق بوده‌اند.

 

به گفته مداحی، امام حسین (ع) هم از این جهت مهم است، ضمن اینکه فردی که قصد دارد در مورد امام حسین (ع) بنویسد، نمی‌تواند نسبت به زندگی پیامبر (ص) و حضرت زهرا (س) و امام علی (ع) بی توجه باشد؛ همچنین غم‌انگیز بودن ماجرای کربلا هم دلیل دیگری برای ورود محققان به این عرصه است.

 

این پژوهشگر حوزه علمیه تأکید کرد: نقشی که عاشورا و کربلا در هویت دادن به شیعه داشته و دارد، عامل دیگری است که مستشرقان را به پژوهش در خصوص این واقعه واداشته و از این جهت برخی آغاز شیعه را از زمان امام حسین (ع) می‌دانند.

 

وی در ادامه افزود: دمیدن روح شهادت‌طلبی عاشورا در پیکره شیعه در طول تاریخ و این اثرگذاری در روحیه قیام و شجاعت شیعه، عامل دیگری برای تحقیق مستشرقان شده است؛ همچنین خود مراسم عزاداری و جلوه‌های متفاوت و تطورات آن در طول تاریخ تشیع موضوعی است که محققان شرق‌شناس را به خود جلب کرده است.

 

جلوه‌های ادبی، نمایشی و هنری مرتبط با عاشورا عامل دیگری بود که این پژوهشگر به عنوان انگیزه‌ای برای مطالعه تاریخ عاشورا و امام حسین (ع) یاد و تصریح کرد: بخشی از مطالعات مردم‌شناسی مستشرقان در زمینه تشیع به آثار نمایشی، ادبیات، تعزیه، نقالی‌گری و … اختصاص داشته، از جمله در کتاب «شاهکار نمایشی حسن و حسین» به نحوه وقایعی که در مورد این دو امام انجام شده، پرداخته است؛ البته مستند نیست و عمدتاً شبیه یک نمایشنامه است.