اختصاصی کرب و بلا: از مهم‌ترین و ریشه‌ای‌ترین مناسک شیعیان؛ عزاداری در رثای سیدالشهدا (ع) است. موضوعی که در طول تاریخ و قرن‌های بعد از وقوع نهضت حسینی، دستخوش تحولات و نیز تحریفات شده و حتی در مواردی آئین عزاداری به عنوان حربه‌ای برای مخالفت با اصل اسلام هدف‌گذاری شده است؛ اما اینکه چه عواملی به بروز تحریفات در عزاداری منجر شده و موجب به حاشیه رفتن اصل این آئین گردیده، موضوعی است که به‌طور حتم باید موردتوجه پیروان مکتب حسینی قرار گیرد و درواقع شور حسینی را با شعور حسینی همراه سازند و به نسل‌های بعد انتقال دهند.
کتاب «از شور تا شعور حسینی» اثر «حجت‌الاسلام محمدتقی اکبر نژاد» از جمله آثاری است که در تبیین این موضوع به نگارش درآمده و خواننده را با بسیاری از زوایای عزاداری در اسلام آشنا نموده است.
درباره‌ی کتاب
کتاب از شور تا شعور حسینی در چهار بخش تدوین‌شده و عبارت است از: «حقیقت عزاداری»، «مبارزه با عزاداری»، «عزاداری و تضعیف ولایت» و بخش آخر کتاب که به بیان فتاوای مراجع درباره آداب عزاداری اختصاص یافته است.
آخرین چاپ کتاب از شور تا شعور حسینی در سال 1385 توسط انتشارات صفحه نگار در 388 صفحه چاپ و منتشر شده است.
درباره‌ی نویسنده
«حجت‌الاسلام محمدتقی اکبر نژاد» زاده تبریز است. آغاز تحصیلات حوزوی وی در حوزه ولیعصر «بناب» بود. بعد از آن برای ادامه تحصیل عازم حوزه علمیه قم شد و از خدمت اساتیدی چون مرحوم آیت‌الله حسن تهرانی، حجج‌اسلام احمد عابدی، الهی زاده، ایزدی و... بهره برد.
حجت‌الاسلام اکبر نژاد به توصیه اساتید خود جهت تدریس به زادگاه خود بازگشت و به مدت پنج سال دروس ادبیات و منطق و به‌ویژه فقه و اصول را تدریس کرد.
وی در کنار تدریس فعالیت پژوهشی زیادی نیز انجام داده که نگارش مقالاتی از جمله «حجیت و عصمت ذاتی عقل»، «مشرعه بحارالانوار»، «آزاداندیشى و تحول»، «قمه‌زنی و اعمال نامتعارف در عزاداری» حاصل این تلاش‌هاست.
«زوائد اصول»، «کلام فقه»، «نظام معرفتی فقاهت» و «ادبیات دین» نیز از جمله آثار حجت‌الاسلام اکبر نژاد است که در قالب کتاب چاپ و منتشر شده است.
بازخوانی کتاب
کتاب از شور تا شعور حسینی با طرح موضوع عزاداری به عنوان بخش نخستین کتاب آغاز می‌شود.
مولف در این بخش به معانی لغوی، اصطلاحی و ریشه عزاداری پرداخته و ذیل شرح روایی عزاداری به ماجرای شهادت جناب «جعفر بن ابیطالب» اشاره می‌کند که رسول خدا سه روز متوالی دخترشان حضرت فاطمه (س) را به همراه همسرانشان به خانه ایشان فرستاد و بعد از آن بود که عزاداری به یک سنت در میان مسلمانان تبدیل شد.
این بخش با تبیین حقیقت عزاداری ادامه پیدا کرده است. نویسنده در قسمتی دیگر به فطری بودن عزاداری اشاره نموده و آن را جزو گرایش‌های غیرارادی می‌داند.مبحث پایانی این بخش به متنوع بودن روش‌های عزاداری اختصاص یافته است.
مبارزه با عزاداری؛ موضوعی است که حجت‌الاسلام اکبر نژاد برای بخش دوم اثر خود انتخاب کرده و عزاداری در غم اهل‌بیت (ع) را از جمله حرکت‌هایی دانسته است که دشمن زیادی دارد. در این بخش نویسنده انواع مبارزه علیه عزاداری را در دو تعریف مبارزه مکانیکی (آشکار) و تحریف محتوا (محو کردن نام آنها) توضیح داده است.
در قسمت دیگر این بخش به مکتب غلو که مهم‌ترین انحرافات اعتقادی عاشوراست اشاره شده و در توضیح غلو در عزاداری، اباحی گری و عزاداری تنافی عقل و عشق، تحریفات اخلاقی مانند عریان شدن در برابر نامحرم در عزاداری‌ها، غنا در سوگواری‌ها و... را به تفصیل شرح داده و به شبهات وارده در هر مورد پاسخ داده است.
بخش سوم کتاب از شور تا شعور حسینی پیرامون موضوع عزاداری و تضعیف ولایت نوشته شده است. نویسنده ذیل این موضوع از آخرین دستاویز دشمنان یعنی تضعیف نظام اسلامی اشاره کرده که با تفکر عمروعاص‌ها، لطیف‌ترین احساسات عمومی را مورد هدف قرار می‌دهند.
امروز نیز با پیروی از این روش مرموز سعی دارند سوگواری برای امام حسین (ع) را دستاویزی برای مبارزه با حکومت اسلامی و ولایت والیان صالح قرار دهند. آنان از مخالفت با قمه‌زنی و اعمال متناسب با آن، مخالفت با اصل عزاداری را هدف گرفته‌اند.
در این بخش همچنین به روایاتی از ائمه معصومین (ع) در مورد عزاداری بر امام حسین (ع) اشاره شده که با توجه به این روایات، شدت تأثر بر امام حسین (ع) عملی جز گریه کردن نبوده و اعمالی چون بر سرکوبیدن، چنگ انداختن به صورت و ... اشاره نشده و جز گریه کردن توصیه نشده است.
طرح استفتائات عزاداری از مراجع تقلید پایان‌بخش مباحث این کتاب است. دروغ بستن به اهل‌بیت (ع)، به کار بردن الفاظ خلاف شرع اهل‌بیت (ع)، نسبت خدای دادن به اهل‌بیت (ع)، حکم موسیقی در اعیاد، طبل و شیپور و... از جمله این استفتائات است که در قالب سوال مطرح و نظر مراجع تقلید و آیات عظام از جمله «آیت‌الله خامنه‌ای»، «نوری همدانی»، «صافی گلپایگانی» و ... در پاسخ ارائه شده است.
برگی از کتاب
رفته‌رفته برخی از همین عزاداران معتقد می‌شوند که گویا ارتباط خاصی با سالار شهیدان پیدا کرده‌اند و حرکاتی چون خودزنی، بی‌اختیار و کاملاً عاشقانه است در حالی که در اکثر موارد به واقع نتیجه جوگرفتگی می‌باشد و بدبختانه برای اینکه از قافله عقب نمانند و انتظارات دیگران را برآورده نمایند، دست به این کارها می‌زنند صرف این توهم که مثلاً به مقام فنایی که عرفا از آن گفته‌اند رسیده است آن‌هم بدون مناجات و روزه و اعمال شرعی روحیه عجب و تکبر را در شخص ایجاد می‌کنند به مرور زمان خودشان هم باور می‌کنند که اینها واقعیت دارد.(ص 172)
