کرب و بلا: در میان منابع تاریخی و متون قدیم که در باب حوادث روز عاشورا و مقتل حسین بن علی (ع) و فرزندان و سپاهیانش نگاشته شده، روایات متعددی در خصوص نحوه شهادت علی‌اصغر (ع) فرزند خردسال آن حضرت نقل شده است.
غالب منابع کهن شهادت کودک خردسال امام را در دامان آن حضرت و مقابل یکی از خیمه‌ها نقل کرده‌اند، لکن «سبط ابن الجوزی» در قرن هفتم این ماجرا را با استرحام حضرت برای کودک خویش همراه ساخته و در دو کتاب «تذکره الخواص» و «مرآه الزمان» چنین نقل کرده که «... امام حسین (ع) در حال سخن گفتن با لشکریان عمر بن سعد بود، یکی از اطفالش را دید که از تشنگی می‌گرید، او را روی دست گرفت و گفت: «ای جماعت! اگر به من رحم نمی‌کنید، پس به این کودک شیرخوار رحم کنید. مردی از سپاه کوفه تیری بر گلویش زد و آن کودک را به شهادت رساند.1 پس از آن برخی منابع نیز روایت ابن جوزی را نقل کرده‌اند.
اما قدیمی‌ترین منبع در مصیبت‌خوانی مشهور کودک خردسال امام حسین (ع) و طلب آب برای وی به قرن چهارم باز می‌گردد که «ابن صوفی» در کتاب «المجدی فی أنساب الطالبیین»ماجرای شهادت این طفل را چنین نگاشته است: «و عبدالله أخرجه أبوه یرقّوا القوم به و أنه عطشان فرماه رجل بسهم فذبحه و هو على ید أبیه، أخذ الله بحقّه».2 در اینجا او اشاره کرده است که امام آن طفل را بیرون بردند تا رقّت دشمنان را بر او برانگیزند و حال آنکه آن کودک عطشان بود، پس مردی او را با تیر زد و او را ذبح کرد.
این عبارت گرچه مختصر است ولی قطعا در منابع مشابه نسب‌شناسان آن دوران موجود بوده است.
_________________________________________________________
پی‌نوشت‌ها:
1- سبط بن جوزی، تذکره الخواص، 1418ق، ص227.
2- - ابن صوفی نسابه، المجدی فی أنساب الطالبیین، ص91
