به گزارش کرب و بلا، هر چند که ممکن است خاستگاه بسیاری از آئین‌های مذهبی و ایرانی خطه خاصی از سرزمین ایران باشد اما بسیاری از آنها دیگر از سوی بسیاری از مردم عزادار در ایام سوگواری محرم در حال برگزاری است و به نوعی می توان گفت که این آئین‌ها مستحیل در میان همه اقوام ایرانی شده است.
یکی از این مشهورترین این آئین‌ها که به محض برگزاری، بلادرنگ ذهن هر مخاطبی به سمت خاستگاه و اصالت آن یعنی آذربایجان غربی معطوف می‌شود، «طشت‌گذاری» است که همچنان با قدمت در جای جای این استان در حال برگزاری است و در دهه نخست محرم نیز شاهد برگزاری آن در تهران و در محدوده مسجد بازار هستیم اما مشهور است که این آئین را ارومیه‌های مقیم تهران برگزار می‌کنند.
در این آیین طشت‌های آب به نشانه آب فرات بر دوش ریش‌سفیدان هر محله به مسجد حمل شده و بعد از طواف مسجد با ذکر واژه «حسین، حسین» یا «اباالفضل، اباالفضل»، طشت‌ها در جای مخصوص خود قرارگرفته و با خواندن دعای مخصوص طشت‌گذاری، پر از آب می‌شوند. از محتوی آب این طشت‌ها اغلب عزاداران به عنوان تبرک و برآورده شدن حاجتشان در طول ایام عزاداری بهره‌مند می‌شوند که بیشترین توجه و توسل در این آئین به سقای دشت کربلا حضرت عباس (ع) است.
اما آئین دیگری که در میان اقوام ترک زبان ایرانی مرسوم است «شمع‌گردانی» و یا به گویش محلی «شمع پایلاما» است که در استان اردبیل برگزار می‌شود که در جریان آن، عزاداران بعد از هشت روز عزاداری که معمولاً در مساجد و خیابان‌ها و محلات اردبیل برگزار می‌شود، در روزی که منتسب به علمدار رشید کربلا، حضرت ابوالفضل (ع) است اقدام به روشن کردن شمع می‌کنند و در سوگ آن علمدار رشید بر سر و سینه می‌زنند.
