به گزارش کرب و بلا، عبدالحسین طالعی؛ عضو هیئت علمی دانشگاه قم با حضور در برنامه «سبک زندگی قرآنی» که از تولیدات بنیاد فرهنگی مهدی موعود (عج) محسوب می‌شود، اخلاق عملی حضرت سیدالشهدا (ع) را تفسیر قرآن دانست و گفت: آیه 23 سوره مبارکه نحل می فرماید:«إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْمُسْتَکْبِرِینَ»، خداوند متعال افراد متکبر را دوست ندارد، ذیل این آیه حدیثی از سیره حضرت سیدالشهدا (ع) موجود است که فوق‌العاده بوده و نیازمند توجه بسیار زیاد است.

وی ادامه داد: آنچه که مسلم است اینکه امام حسین (ع) از نظر ما، امام و حجت خداست، اما صرفنظر از این مسئله باید به این نکته توجه داشت که ایشان در زمان خودشان، بزرگ بنی‌هاشم نیز بوده‌اند و ناگفته نماند که بنی هاشم بزرگ مکه و مدینه بوده است چرا که عرب با نظام قبیلگی که داشت، بنی‌هاشم را بزرگ‌ترین و شریف‌ترین قبیله خود می‌دانست و لذا اباعبدالله(ع) بزرگ بنی‌هاشم بود.

طالعی تصریح گرد: اما آن حدیث مذکر اینکه حضرت سیدالشهدا (ع) روزی بر عد‌ه‌ای از نیازمندان گذر کردند که سفره مختصری پهن کرده و مشغول غذا خوردن بودند، گفتند: یابن رسول‌الله (ص) بیا بر سفره ما بنشین. حضرت نشستند و با این افراد هم‌خوراک شدند و بعد این آیه شریفه یعنی آیه 23 سوره نحل را خواندند و در ادامه به آنها عده گفتند: من دعوت شما را قبول کردم حالا شما هم دعوت مرا قبول کنید. لذا به منزل حضرت رفتند و از آنها پذیرایی شایسته‌ای شد. ملاحظه می کنید که امام حسین (ع) با رفتار خودشان این آیه را تفسیر عملی کردند.

این استاد دانشگاه همچنین آیه 86 از سوره مبارکه نساء را قرائت کرده و گفت: «وَإِذَا حُیِّیتُمْ بِتَحِیَّهٍ فَحَیُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا» خداوند در این آیه می فرماید: وقتی کسی به شما سلام گفت، تشکری کرد، تبریکی گفت و عرض ادبی کرد، شما یا مثل خود او از او تشکر کنید و پاسخ دهید یا بهتر و بالاتر. ذیل این آیه نیز حدیثی از حضرت اباعبدالله (ع) داریم که راوی می‌گوید: در محضر سیدالشهدا (ع) بودم، دیدم یکی از خدمتگزارانی که در خانه بود، به حضرت یک شاخه گل داد. حضرت فرمودند: «انت حره لوجه‌ الله» یعنی تو در راه خدا آزادی. فرد آزاد از نظر حقوقی نسبت به برده در سطح بالاتری است. برده هم وقتی آزاد شود از حقوق بالاتری بهره‌مند می‌شود. راوی می‌گوید به حضرت گفتم: این خدمتکار یک شاخه گل ارزان به شما داد، آن وقت شما او را آزاد می‌کنید؟  و امام اینچنین پاسخ دادند که «کذا ادّبنا الله» خداوند این‌گونه ما را ادب کرده و فرموده است: «هر گاه شما را تحیت و سلامی گفتند شما نیز باید به تحیت و سلامی بهتر از آن یا مانند آن پاسخ دهید» و بهتر از کار او این بود که او را آزاد کنم. ما باید از این مطلب درس بگیریم اگر کسی از ما تشکری کرد و تحیتی گفت، مثل آن یا بهتر را پاسخ دهیم.

طالعی به سیره عملی دیگری از سیدالشهدا (ع) در عمل به دستورات قرآن اشاره کرد و تأکید کرد:  این مورد مربوط به فرو بردن خشم، گذشت و نیکی اباعبدالله (ع) است؛ خداوند در آیه 134 سوره مبارکه آل عمران می‌فرماید: «وَالْکَاظِمِینَ الْغَیْظَ وَالْعَافِینَ عَنِ النَّاسِ وَاللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ» یعنی کسانی که خشم خود را فرومی‌برند و از خطای دیگران گذشت می‌کنند و خداوند اهل احسان را دوست دارد. بنابراین باید یک مؤمن واقعی در مرحله نخست نسبت به رفتار خطای کسی، عکس‌العمل تند و خشم نشان ندهد، و در مرحله دوم آن فرد را عفو کند و در مرحله سوم نیز به او احسان کند. اما بنابر یک روایت مشهور، شخصی از خدمتکاران امام حسین (ع) نسبت به ایشان کار ناپسندی انجام داد و لازمه کار او این بود که عکس‌العمل تندی نسبت به کار او انجام شود. حضرت به تنبیه او امر کردند. آن فرد به حضرت گفت: «والکاظمین الغیظ» و امام حسین (ع) فرمودند: «خلّوا عنه» یعنی رهایش کنید. جالب اینجاست که خادم در ادامه گفت:«والعافین عن الناس» و بلافاصله حضرت به او فرمودند: از تو گذشتم. خدمتکار سپس گفت: «والله یحب المحسنین»  و امام  نیز فرمودند: «انت حرّ لوجه‌ الله»» تو در راه خدا آزادی و چند برابر آنچه حقوق دریافت می‌کرد به او بخشیدند.

استاد دانشگاه قم در پایان گفت: امام حسین (ع) به عنوان حجت خدا رفتاری را نشان می‌دهد که خدا چنان رفتار می‌کند. وقتی کسی گناه می‌کند، خداوند گناه او را می‌بخشد و البته گاه چند برابر گناه برایش حسنه می‌نویسد، چنانکه می‌فرماید: «مَنْ تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُولَئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ» یعنی کسى که توبه کند و ایمان آورد و کار شایسته کند پس خداوند بدی‌هایشان را به نیکی‌ها تبدیل مى‌کند.