محسن مؤمنی شریف در نشست خبری «همایش ملی ظرفیت‌های تمدنی و فرهنگی اربعین حسینی» با اشاره به این‌که «در حوزه اربعین حسینی تولید ادبیات و نظریه صورت گیرد» گفت: در 10 سال اول که اربعین حسینی برگزار می‌شد رسانه‌های غرب کوشیدند این واقعه را نادیده بگیرند اما نشد، لذا در این دو سال اخیر این رسانه‌ها ورود پیدا کردند و گزارش‌هایی از منظر خودشان داشته‌اند.
رئیس حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی با اشاره به برگزاری همایش ملی ظرفیت‌های تمدنی و فرهنگی اربعین حسینی در روز چهارشنبه با بیان این‌که «این همایش گام اول در ارتباط با پژوهش پیرامون اربعین است» افزود: در این همایش بزرگانی نظریات خود را مطرح خواهند کرد. پیش از کنگره نیز مقالاتی که در این زمینه نوشته شده آماده شده است که در قالب کتاب ارائه خواهد شد.
مؤمنی در ادامه با اشاره به این‌که «پیاده‌روی اربعین از سوی اولیای دین تأکید شده است و این موضوع جایگاه ویژه‌ای از گذشته تابه‌حال داشته است» اظهار کرد: اتفاقی که در 12 سال اخیر در اربعین پس از سقوط صدام افتاده پدیده‌ای کم‌نظیر است.
وی تأکید کرد: در این 12 سال هر سال بر شکوه و عزمت این همایش بزرگ انسانی افزوده شده و مخاطبان آن از مرزهای عراق فراتر رفته است. امروزه از بیش از 40 کشور در این همایش حضور داشته‌اند. از آمریکای لاتین تا آسیای شرقی گرفته و از کشورهای اطراف عراق و آفریقا ما زائر داشته‌ایم.
مؤمنی با بیان این‌که «کسانی که نخستین بار در این مراسم شرکت می‌کنند دچار بهت و حیرت می‌شوند» خاطرنشان کرد: همایش اربعین الهام‌بخش تمدنی است شامل ارزش‌های اخلاقی و معنوی و نقطه عطف تمدن نوین اسلامی با محوریت ارزش‌های قیام حسینی است و کنگره‌ی اربعین از این منظر حکایت از ناتوانی نظریه‌های روشنفکران غربی مبنی بر برخورد تمدن‌ها دارد.
در بخش دیگری از این نشست، سعید معینی‌پور دبیر علمی همایش با اشاره به این‌که «مناسک دینی جمعی در جهانی که هر چه سریع‌تر رو به فردگرایی می‌رود از ظرفیت‌های بی‌بدیل اسلام در تربیت فردی و اجتماعی برخوردار است» افزود: در دنیایی که نسخه‌های تقلبی و عرفان‌های نوظهور رشد پیدا می‌کنند باید به ظرفیت اربعین توجه کنیم.
وی با اشاره به این‌که «معمولاً مناسک دینی جمعی از محور عبادی و عرفانی انجام می‌شود و باید به جنبه‌های دیگر این مناسک توجه کرد» خاطرنشان کرد: در مجموع مقالاتی که تهیه شده‌اند سه موضوع مدنیت، عقلانیت و معنویت در بستر اربعین حسینی آماده شده‌اند.
وی با اشاره به اهداف این همایش گفت: بازشناسی ظرفیت‌های تمدنی و فرهنگی اسلام با محوریت اربعین، طرح مسائل جدید در حوزه علم اجتماعی اسلامی و به میدان آمدن اندیشمندان علوم اجتماعی در واکاوی این مناسک از اهداف همایش بوده است.
معینی‌پور با اشاره به برنامه‌های روز همایش اظهار کرد: افتتاحیه با سخنرانی مؤمنی شریف ریاست حوزه هنری و آیت‌الله حائری شیرازی و همچنین پنل تخصصی با سخنرانی حجج اسلام پیروزمند، رهدار و بابایی است.
وی افزود: برنامه رونمایی از کتاب مدنیت، عقلانیت و معنویت در بستر اربعین حسینی نیز از دیگر برنامه‌های صبح همایش است.
همچنین برنامه بعدازظهر با سخنرانی دکتر کچوئیان و شجاعی زند و آیت‌الله اراکی ادامه پیدا کرد.
مراسم اختتامیه نیز بعد از نماز مغرب و عشاء با سخنرانی استاد رحیم‌پور است.
همایش ملی ظرفیت‌های تمدنی و فرهنگی کنگره عظیم اربعین حسینی چهارشنبه 20 آبان ماه ساعت 8 و نیم صبح در حوزه هنری برگزار شد.
