نشست نخست همایش، به زبان‌های اردو و پشتو اختصاص داشت. در این بخش پروفسورعارف حسین، دکتر راشد عباس نقوی و دکتر درّانی سخنرانی کردند.

پروفسور عارف حسین، حادثۀ عاشورا در ادبیات پاکستان را تأثیرگذار ارزیابی کرد و افزود:

«زبان اردو زبانی کم سن است که حدود 200 سال از پیدایش آن می‌گذرد. ولی در طول همین مدت کوتاه، بیش از 200 هزار مرثیۀ عاشورایی به زبان اردو سروده شده است که از نظر کمیت با شعر فارسی قابل مقایسه است. این مرثیه‌ها در قالب‌های مختلف شعری سروده شده‌اند. مرثیه سیدالشهدا (ع) در زمانی به اوج رسید که حکومت مسلمانان در حال انحطاط بود و بیشتر ساکنان آن مناطق هندو بودند.

امروزه علاوه بر شیعیان، اهل سنت و هندوها هم مراسم روز عاشورا را برگزار می‌کنند. حتی عده‌ای از هندوها ادعا می‌کنند که نسبتی با امام حسین دارند که به آنها حسینی برهمن می‌گویند.»

سخنران مهمان نشست دوم، دکتر علی گوزل یوز از کشور ترکیه بود. او دربارۀ تأثیر عاشورا در ادبیات ترکیه صحبت کرد:

«اولین مرثیۀ سیدالشهدا به زبان ترکی در سال 763 هجری سروده شده است. امام حسین (ع) در ادبیات ترکیه نقش بسیار مهمی دارد. در محافل صوفیۀ ترکیه از دیرباز تاکنون مراثی اهل بیت و امام حسین (ع) خوانده می‌شده است. مضمون این اشعار معمولاً شکایت از فلک، گذرا بودن جهان و شفاعت خواستن از اهل بیت است.»

در ادامۀ این بخش، دکتر سهراب رضایی به آداب و رسوم شیعیان ترکیه در روز عاشورا اشاره کرد و گفت:

«ماه محرم در ترکیه و ادبیات آن جایگاه بسیار گسترده‌ای دارد و بعد از ایران، ترکیه از نظر گستردگی در مقام دوم یا سوم است.

مراسم شیعیان ترکیه فوق العاده چشمگیر است. خانم‌ها هم دسته‌های جداگانۀ عزاداری دارند و روی دستان خود زنجیر می‌بندند و زنجیرزنی می‌کنند. غذای خاصی در روز عاشورا به اسم عاشورت پخته می‌شود که به نیت 12 امام معصوم (ع)، در آن 12 مادۀ غذایی می‌ریزند.

در محلۀ شیعیان در روز عاشورا، درب همۀ خانه‌ها باز است و هرکس می‌تواند وارد خانه‌ها شود و از غذای نذری بخورد.»

در نشست سوم، دکتر معروف عبدالحمید، دکتر عبدالامیرالعلی و دکتر قیس آل قیس به قرائت اشعاری به زبان عربی پرداختند.

نشست چهارم، به ادبیات عاشورایی فارسی اختصاص داشت. عبدالجبار کاکایی، نخستین سخنران این بخش، دربارۀ جایگاه عاشورا در ادبیات معاصر سخنرانی کرد و گفت:

«شعر دینی امروز شاخه‌های متنوعی دارد. گسترش شاعران مداح، نوعی از ادبیات عامه را پدید آورده که اشعارش بیشتر حالت اجرا و دکلمه دارند. رواج نوحه‌های مدرن، شکل متفاوتی از محتوای شعر عاشورایی را به وجود آورده که گاهی وهن اهل بیت را همراه دارد.

در شعرهای مدرن، شاعر بیشتر به دنبال نمایش شعبده‌های زبانی است و این مسئله محتوا را تحت تأثیر قرار داده است.

شاخه‌ای از شعر کلاسیک، هنوز به بازتولید دستاوردهای حاصل از تفکرات روشنفکری دینی می‌پردازد و هدفش مقابله با تحریفات عاشورا و سیاست زدایی از فرهنگ عاشورا و بازگرداندن آن به حالت قدسی و دینی اولیه است.»

کاکایی در ادامۀ سخنرانی خود، سه شاعر عاشواریی تأثیر گذار بعد از انقلاب را سید علی موسوی، علی معلم دامغانی و سید حسن حسینی معرفی کرد. کاکایی به درخواست حضار، یکی از اشعار عاشورایی خود را قرائت کرد.

دو سخنران پایانی همایش، دکتر اکرم کرمی و دکتر شهره انصاری بودند. دکتر کرمی به موضوع عرفان در ادبیات عاشورایی پرداخت و اشعار عنقای طالقانی، عمان سامانی و صفی علیشاه را نمونۀ عالی این دسته از اشعار عاشورایی دانست. دکتر انصاری هم پس از بیان تاریخچۀ مرثیه در شعر فارسی، کسایی مروزی، محتشم کاشانی و صفی علیشاه را سه نقطۀ عطف در مرثیه سرایی فارسی معرفی کرد.