از اصل مصاحبه منصرف شد و متواضعانه گفت: «من در کنار اساتیدی که مصاحبه شدند، کوچکتر از آنم که...» امّا وقتی ضرورت مصاحبه را برایش شرح دادیم، با ما صمیمانه به گفت و گو نشست و از هر دری سخنی گفت... حاصل نشست سه ساعته ی ما با او را بطور خلاصه خواهید خواند.

عاشورا را تاریخی دیدن و مورخانه داوری کردن امری سهل و ممتنع است که سعی شد، در گفت‌وگو با رسول جعفریان، مدرس تاریخ دانشگاه تهران، محقق شود؛ آن‌هم به بهانه تألیف کتاب تأملی در نهضت عاشورا. جعفریان نیز ضمت تفکیک عاشورای تاریخی از عاشورای مذهبی از تأثیرات و مؤلفه‌های هر یک گفت و وقتی از ماجرای تحریف صفوی در هر یک از این دو پرسیدیم، همچون گذشته از این سلسله پرانتقاد در حوزه دین و فرهنگ، دفاع و دوران مخالفت‌ها و حمله‌هایش علیه شریعتی را زنده کرد. گرچه جعفریان امروز با جعفریان سال‌های نه‌چندان دور بسیار تفاوت دارد.

این مصاحبه در سال 2010 میلادی، توسط مجله عراقی اطیاف با پروفسور ابراهیم الحیدری انجام شد که گزارش آن در شماره دوم مجله آمده است. این مصاحبه به آئین‌های عزا و بازخوانی جامعه‌‌شناختی از آنها می‌پردازد و سعی دارد تا به تحلیلی از گسترش بیش از اندازه آن‌ها در سال‌های اخیر دست یابد.

دکتر محمدرضا فخر روحانی از اساتید دانشگاه قم و مترجم شعرهای عاشورایی و نیز کتاب سخنان امام حسین علیه السلام از مدینه تا کربلا اثر مرحوم آیت‌الله نجمی(ره) به زبان انگلیسی در گفت‌وگویی از جهان‌شمولی قیام امام حسین علیه السلام و نگاه پیروان دیگر ادیان به سالار شهیدان می‌گوید.

آنچه در ادامه می‌آید،‌ ماحصل گفت‌وگویی با مداح و ذاکر اهل‌بیت علیهم السلام در کشور افغانستان به نام علی‌اصغر حکیمی است که در میان صحبت‌هایش از عاشورای سال 90 کابل می‌گوید.

محتشم کاشانی با سرودن 12 بند خود موجی را در شعر عاشورایی تحت عنوان شعر سوگمند به وجود آورده به گونه‌ای که هنوز تمام شاعران کلاسیک ‌سرای کشور در سرودن شعر سوگمند تحت تأثیر این شاعر پرآوازه کاشانی هستند.