کاروان سرفراز اسیران پس از شهادت امام حسین علیه‌السلام به سمت شام روانه شدند.

 

همراه این کاروان محافظان سرها، مأموران خشن، برخى از سرداران سپاه عمر سعد در کربلا مانند شمر بن ذى‌الجوشن، خولى و سنان بودند تا گزارش عاشورا و قتل عام اصحاب حسینى را به یزید بن معاویه برسانند.

 

این‌ که سرهاى شهیدان و قافله‌ى اسیران را چه زمان وارد شام کردند عمده‌ى کتب معتبر، روز اول ماه صفر – حدود بیست روز بعد از عاشوراى سال 61 را ذکر کرده‌اند. زکریا بن محمد بن محمود قزوینى در عجایب المخلوقات و غرایب المخلوقات و ابوریحان بیرونى در الآثار الباقیه عن القرون الخالیه چنین نظرى دارند: ابوریحان بیرونی می‌نویسد: شهرُ صفر، فى الیوم الاوّل اَدْخَلَ رأس الحسین مدینه دمشق فوضعه یزید لعنه‌الله بین یدیه.[1]

 

نخستین روز ماه‌ صفر، سر حسین (ع)، وارد شهر دمشق شد و یزید آن را رو به روى خود نهاد.

 

زکریا بن محمد بن محمود قزوینى، نویسنده‌ى قرن هفتم نیز مى‌نویسد: الیوم الاوّل منهُ، عید بنى‌امیه اَدْخَلَتْ فیه رأس الحسین بدمشق و العشرون منهُ ردّت رأس الحسین الى جسته. [2]

 

روز اول ماه صفر روز جشن و عید بنی‌امیه است. چون در آن روز سر امام حسین (ع) را به دمشق آوردند و در بیستمین روز از آن ماه، سر امام به بدن بازگردانده شد.

 

در مصباح کفعمى نیز آمده است: «سر مقدس اباعبدالله الحسین (ع) را در روز اول ماه صفر وارد دمشق کردند و آن روز را بنی‌امیه عید گرفتند.»[3]

 

همراه با سر مطهر سیدالشهدا، اسیران را نیز از دروازه‌ى «باب‌الساعات» وارد دمشق کردند و پس از سه ساعت نگهدارى در دروازه‌ى شام – براى اذن گرفتن از یزید و تجمع مردم – آن‌ها را کنار پله‌هاى در مسجد جامع – جایگاه ویژه‌ى اسیران – ایستاده نگه داشتند.[4]

 

در این که سرهاى شهداى کربلا در طول مسیر همراه قافله‌ى اسیران بوده، هیچ تردیدى نیست و گزارش‌هاى تاریخى که مسیر حرکت از راه سلطانى را نشان مى‌دهد معلوم مى‌دارد که رأس مطهر شهیدان به ویژه امام حسین (ع) ، بارها مورد خطاب اسیران بوده و گاه در کنار اسیران نگهدارى مى‌شده است.

 

پس از سر «گردانى» در کنار مسجد در کوچه‌هاى شهر دمشق و جشن و پاى‌کوبى زنان و مردان، اسرا را بسته در ریسمان به مجلس یزید آوردند.

 

یزید مجلس آراسته، سفرا و بزرگان را دعوت کرده و قصد داشت خبر پیروزى خود را به سراسر جهان آن روزگار برساند.