سؤال: عزاداری مطلوب برای اهل‌بیت چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
جواب: عزاداری برای حضرت سیدالشهدا (ع) و سایر بزرگوارانی که در کربلا به شهادت رسیدند در شکل‌گیری اعتقادات مردم تأثیر زیادی دارد لذا باید به‌گونه‌ای عمل شود که مرضی حضرات معصومین (ع) باشد. نحوه عزاداری در زمان‌ها و مکان‌های مختلف با در نظر گرفتن عرف تعیین می‌شود. منبر و مجلس حضرت سیدالشهدا (ع) مکان آموزش افراد است و قسمت مهمی از اعتقادات مردم از همین مطالب اهل منبر و اشعاری که خوانده می‌شود، شکل می‌گیرد و لذا باید در انتخاب مطالب مستند و اشعار، دقت بیشتری شود و جنبه هدایتگری و اصلاح برای جامعه مدنظر قرار گیرد. تسامح در گفتن مطالب غیر متقن و یا خواندن اشعار صحیح نیست. عمده در برگزاری مجالس اهل‌بیت (ع) اصلاح نیت است که باید تلاش کنیم انشاءالله عملمان همراه با اخلاص باشد.
سؤال: آیا تماشای مردانی که در خیابان مشغول عزاداری هستند توسط بانوان اشکال دارد؟ همراهی بانوان پشت سردسته عزاداری چه حکمی دارد؟
جواب: اگر به قسمت‌هایی از بدن که معمولاً پوشیده است نگاه نشود و مفسده دیگری هم نداشته باشد، حرام نیست ولی شایسته است حتی‌المقدور از همراهی کردن مردان در محیط‌هایی که احتمال برخورد با نامحرم یا نگاه وی وجود دارد، اجتناب شود.
سؤال: استفاده از آلات موسیقی مثل طبل و صنج در مراسم عزاداری چه حکمی دارد؟
جواب: اگر نوعاً مطرب باشد جایز نیست و در غیر این صورت نیز از اموری که در شأن اهل‌بیت (ع) نیست اجتناب شود و سزاوار است مراسم عزاداری به شکلی که از سابق مرسوم بوده است برگزار شود.
سؤال: آیا خواندن اشعار و سبک‌هایی که در آن شأن ائمه (ع) رعایت نمی‌شود یا گفتن جملات ناشایست که عرف جامعه آن را برای عزاداری نمی‌پسندد، جایز است؟
جواب: ازاین‌گونه جملات ناشایست اجتناب شود و اگر -نعوذبالله- موجب هتک حضرات معصومین یا مجلس اهل‌بیت (ع) شود، حرام است. شایسته است مؤمنین به نحو اتم و اکمل، شأن مجلس عزا را رعایت کنند و از انجام هر کاری که شائبه سوء برداشت یا سوء استفاده دیگران شود اجتناب نمایند و عزاداری حضرت سیدالشهدا (ع) را که از بهترین عبادات است، به شکل سنتی همراه با استفاده از مضامین پرمحتوا برگزار نمایند.
سؤال: آیا پوشیدن پیراهن مشکی در عزای امام حسین (ع) استحباب دارد؟
جواب: اگرچه در بعضی از روایات از پوشیدن لباس سیاه نهی شده است و مشهور آن را مکروه می‌دانند ولی عزاداری حضرت سیدالشهدا (ع) و مظاهر مرتبط به آن از اهم شعائر دینی است و کراهت پوشیدن لباس مشکی در این فرض ثابت نیست.
سؤال: بعضی از مؤمنین در ایام ولادت و شهادت ائمه اطهار (ع) با گذاردن سماور و چای و دادن غذای نذری در کوچه و بازار و خیابان از عزاداران و مؤمنین پذیرایی می‌نمایند. آیا اگر این کار باعث اشکال در عبور و مرور و ... شود، شرعاً اشکال دارد؟
جواب: اگر موجب سد معبری که مردم به آن رضایت ندارند نشود، بلامانع است. ولی اگر از برگزار شدن این شکل، عده‌ای اذیت شوند و از برگزار نشدن آن هم عده دیگر اذیت شوند باب تزاحم است و حقوق اکثریت مقدم است. البته چه نیکوست شیوه عزاداری به‌گونه‌ای ای باشد که تا آنجا که امکان دارد موجب نارضایتی کسی نشود. نکته: مراد از اذیت، اذیت شدنی است که شخص به‌صورت متعارف اذیت می‌شود یا قصد اذیت کردن وی وجود دارد نه اینکه شخص بدون اینکه قصد اذیت او در میان باشد به‌صورت غیرمتعارف اذیت شود.
سؤال: شخصی نذر کرده ده روز را پشت سر هم روزه بگیرد. اگر در بین ده روز عذرى (مثل مریضى یا حیض) پیش آید، وظیفه‌اش چیست؟ آیا لازم است بعد از رفع عذر، روزه‌ها را از سر بگیرد یا لازم نیست؟
جواب: در نذر معین لازم نیست از سر بگیرد ولی در نذر غیر معین لازم است روزه‌ها را از سر بگیرد.
سؤال: زنی که نذر کرده است همیشه غسل جمعه به‌جا آورد، می‌تواند درحالی‌که حیض است غسل جمعه کند حتی اگر وسط غسل از او خون خارج شود؟
جواب: خیر، بنا بر احتیاط صحیح نیست.
سؤال: برهنه شدن برای سینه زنی و لطمه زدن به سر و صورت در مجالس عزای اهل‌بیت (ع) چه حکمی دارد؟
جواب: برگزاری مراسم عزای اهل‌بیت و حضرت سیدالشهدا (ع) از افضل قربات الی‌الله و تعظیم شعائرالله است. مصادیق عزا نیز به خودی خود جایز است. البته چنانچه در اثر عناوین ثانوی با در نظر گرفتن شرایط زمان، مکان و... عرفا عناوینی همچون هتک به‌نوعی از عزاداری‌ها صادق باشد، آن امور جایز نخواهد بود.
سؤال: فیلمی به نام رستاخیز درباره واقع عاشورا ساخته شده است. علاوه بر برخی شبهات نسبت به محتوای آن و ناسازگاری با مستندات تاریخی، چهره‌ی مبارک حضرت عباس و حضرت علی‌اکبر (ع) در آن به نمایش درآمده است. به نظر حضرتعالی نشان دادن چهره‌ی مبارک حضرات معصومین و امامزادگان در فیلم‌های سینمایی و آثار هنری دیگر، چه حکمی دارد؟ با توجه به نقل‌های مختلف تاریخی، صحت این‌گونه فیلم‌نامه‌ها را می‌توان تأیید کرد؟ توصیه حضرتعالی به تهیه‌کنندگان و دست اندرکاران این‌گونه فیلم‌ها که با آموزه‌های دینی و تاریخی مرتبط است، چیست؟
جواب: به‌طورکلی در اموری که به گونه‌ای مرتبط با حضرات معصومین (ع) و امامزادگان واجب‌التعظیم و آموزه‌های دینی است و در باورها و اعتقادات مردم تأثیر بسزایی دارد، باید همه مصالح و مفاسد پیرامونی لحاظ شود و نهایت حساسیت و دقت صورت پذیرد. به نمایش کشیدن چهره مبارک حضرت عباس و حضرت علی‌اکبر (ع) یا بعض دیگر امامزادگان، اگر در نظر عرف مصداق هتک آن حضرات باشد، جایز نیست. عنوان هتک مسئله‌ای عرفی است که ممکن است به جهت فیلم‌نامه، نوع انتخاب بازیگر، چهره‌پردازی یا اموری دیگر تحقق یابد. صحت و اعتبار فیلم‌نامه نیز نیازمند بررسی و کارشناسی از جهت مطابقت با تاریخ، علم حدیث و غیره دارد و در موارد اختلاف نقل، باید اتقان و شهرت نقل و ... لحاظ گردد. نشر و تبلیغ صحیح دین و معارف اهل‌بیت (ع) اجر و پاداش بسیار زیادی دارد و قطعاً کسی که در این مسیر به هر شکلی قدم بردارد، ثواب عظیم نصیبش می‌شود. توصیه ما به تهیه‌کنندگان و متصدیان این فیلم‌ها و به‌طورکلی برنامه‌های هنری که به‌گونه‌ای محتوای دینی و مذهبی دارند این است که در مراحل تولید، نقطه نظرات کارشناسان و علمای دین را جویا شوند تا انشاءالله در حد توان به نحو احسن محتوایی کم نقص تولید و عرضه شود. فضلا و طلاب و کارشناسان دینی نیز در مسیر کمک به تولیدکنندگان این بخش در جهت تهیه محتوای صحیح و مورد رضایت حضرت ولی‌عصر (ع) همت گمارند که خدمت به مکتب اهل‌بیت (ع) موجب عنایت ویژه خداوند متعال است.
سؤال: آیا اثاثیه مسجد و حسینیه از قبیل رحل قرآن، بلندگو، سماور، ظروف و ... را که وقف مسجد و حسینیه نموده‌اند و یا نذر و هدیه به مسجد و حسینیه شده است، می‌توان در روضه‌های خانگی یا مجالس دیگر خارج از مسجد و حسینیه استفاده کرد؟
جواب: اثاثیه‌ای که وقف خصوص حسینیه یا مسجد شده است را نمی‌توان در جای دیگر مصرف نمود، اما اگر استفاده در مجالس دیگر مرسوم محل باشد و نظر واقف استفاده از آن در خصوص حسینیه یا مسجد نباشد، استفاده از آن در موارد دیگر مانعی ندارد.
