بر اساس گزارشهای تاریخی در دسترس، همسر حضرت عباس، لبابه دختر عبیدالله بن عباس[۱] (پسر عموی پیامبر) و ام حکیم جویری (دختر خالد بن قرظ کنانی) بود.
حاصل این ازدواج دو پسر به نامهای عبیدالله و فضل بوده اما در برخی تواریخ از دو فرزند دیگر به نامهای محمد و قاسم نام برده شده است و اسنادی دال بر شهادت محمد در کربلا ذکر شده؛ در عین حال برخی اقوال دیگر تأکید دارند که هیج یک از فرزندان ایشان در کربلا حضور نداشته اند.
در ارتباط با حضور لبابه در کربلا، گزارشی در منابع تاریخی موثّق وجود ندارد و نام ایشان در گزارشهای مرتبط با اسرای کربلا مشاهده نمیشود. اما دلیل مسلّمی هم وجود ندارد که ایشان در کربلا حضور نداشته. بر این اساس، نفیاً و اثباتاً نمیتوان در این زمینه نظری داد.
گفته شده وی بعد از واقعه کربلا و شهادت حضرت عباس، با زید بن حسن[۲] ازدواج کرد.[۳] و برای ایشان دو پسر از حضرت عباس(ع) به نامهای فضل و عبیدالله باقی مانده بود که نسل علمدار کربلا فقط از طریق عبیدالله ادامه پیدا کرد.[۴]
بنا بر اسناد تاریخی، لبابه سالها پس از شهادت همسرش، به عقد فرزند امام حسن (ع) به نام «زید» درآمد و از این ازدواج فرزند دختری به نام «نفیسه» به دنیا آمد و برخی اقوال فرزندی به نام «حسن» را حاصل دیگر این ازدواج میدانند و معتقدند «حسن بن زید» فرزند حضرت عباس (ع) نیست، بلکه نوه امام حسن (ع) است.
در هر حال در اقوال مستند تاریخی آمده است: عبید الله فرزند عباس که کنیه اش ابومحمد بود، شخصیتی با کمال ، ورع ، سخی، شجاع و بامروت به حساب می آمد که در سن ۵۵ سالگی درگذشت و فرزندان حضرت عباس نسبشان به او می رسد. و ملاقات ایشان با امام سجاد (ع) نیز دلیل دیگری بر زنده بودن این فرزند پس از واقعه کربلا دارد.
یکی از فرزندان عبیدالله، ابو محمد حسن اکبر میباشد که از علما و محدثان بزرگ اسلام است. او دارای ۸ پسر بود که پراکنده شدن آنها در سرزمین مختلف اسلامی چون: حجاز، مصر، فارس، بغداد، بصره، شام، مغرب، سمرقند و یمن، سبب گردید تا اولاد و نسل آن حضرت در کشورهای مختلف گسترش یابد و بسیاری از آنان نیز از شخصیتهای برجستهی علمی، سیاسی، قضایی و ... بودهاند.
در ارتباط با حضور یا عدم حضور دو پسر حضرت عباس اطلاعی در دست است یا خیر ؟ و اگر حضور نداشتند چرا نبودند در صورتی که حتی فرزندان حضرت امام حسن هم بودند ؟