خبر دفن سیدالشهدا (ع) و یاران ایشان یک روز پس از شهادت‌شان، توسط قبیله بنی‌اسد از ساکنان منطقه غاضریه، از طریق گزارش ابومخنف به منابع معتبر تاریخی شیعه و سنی راه یافته و منابع پسین از آن استقبال کرده‌اند . گذر زمان این خبر را با نوعی تحوّل و شهرتی متفاوت مواجه کرده است. قرن یازدهم نقطه عطف این تحولات و آغاز رویکرد کلامی و شروعِ فاصله گرفتن موضوع دفن امام (ع) از یک حادثه تاریخی به یک اصل اعتقادی است؛ اصلی که ریشه در برخی احادیث شیعی دارد و تجهیز هر امام توسط امام بعدی را لازم می‌شمارد.

وجود گزارش‌های ضد و نقیض درباره کیفیت تعامل محمد بن‌ حنفیه و سیدالشهداء (ع) در رابطه با نهضت کربلا، نشان از لزوم ارزیابی و بررسی صحت و سقم آن اخبار دارد. گزارش ابن ‌اعثم مبنی بر نگارش وصیت‌نامه از سوی امام (ع) برای محمد بن حنفیه پیش از ترک مدینه؛ مخالفت او با قیام آن حضرت در گزارش ابن‌ سعد؛ دو نامه ارسالی سیدالشهداء (ع) برای وی از مکه و کربلا و نیز «روایت مشیت» که از ابن‌طاووس نقل شده، از جمله این اخبار است. پژوهش حاضر بر آن است تا این اخبار را مورد بازخوانی قرار داده و به نقد و ارزیابی آن‌ها بپردازد. 

یکی از جنبه‌های عظمت عاشورا همراهی اهل بیت امام حسین (ع) در کربلا است. در میان اهل بیت امام حسین (ع) می‌توان نام و نشانی از دو همسر ایشان یافت البته در مورد همسران ایشان بین مورخان اختلاف است چراکه بعضی از منابع دسته اول حضور برخی از همسران را تأیید نمی‌کند.