در این نوشتار حدیث معروف منسوب به امام حسین (ع) «إِنَّمَا خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإِصْلَاحِ ...» ازاین‌جهت بررسی‌شده که آیا متن آن حاکی از قصد امام حسین (ع) برای اصلاح در دین است یا اصلاح در امت؟ نگارنده به این نتیجه رسیده که این حدیث نه از حیث سندی اعتبار دارد و نه محتوای آن قابل‌پذیرش است و اگر کسی ازلحاظ سندی تساهل کند و آن را بپذیرد، باید بخش پایانی آن را که تأیید خلافت ابوبکر و عمر و عثمان است، نیز بپذیرد و یا آن قسمت را جعلی بداند، لکن در صورت پذیرش نیز اصلاح مطرح‌شده در حدیث اصلاح در امت است نه اصلاح در دین.

امام حسین (ع) راهی جز خارج شدن از مدینه نداشت و با تهدید به ترور رو به رو بودند بنابراین شبانه از مدینه به سمت مکه خارج شدند.

وقتی امام حسین به منزل حاجز رسیدند در جواب نامه حضرت مسلم نامه‌ای به بزرگان کوفه زدند:

«بسم‌الله الرحمن الرحیم از حسین بن علی به سلیمان بن صرد مسیب بن نجبه رفاعه بن شداد عبدالله بن وال و گروهی از مؤمنان اما بعد می‌دانید که پیامبر خدا در حال حیات خویش فرمود هر کس حاکم ستمگری را...

امام (ع) از بطن حرکت کرد و رفت تا به شراف رسید، هنگام سحر بود که دستور داد جوانان تمام ظرف‌های خود را آبگیرى کنند.

برخلاف گمان بسیاری که دعای عرفه امام حسین (ع) را مربوط به حجه الوداع  و زمان خروج امام از مکه به سمت عراق می دانند، بنا بر اسناد و روایات معتبر موجود، این مناجات در حج پیش از سال 60 هجری و در آخرین ساعات این روز در صحرای عرفات قرائت شده است.

کاروان امام حسین (ع) بعد از خروج از مدینه و حج نا‌تمام آن حضرت، بایاران و خانواده و همراهانش به سوی کوفه حرکت کردند و منزل به منزل به کوفه نزدیک می‌شدند.