اختصاصی کرب و بلا: موضوعی مانند زندگانی امام حسین (ع) و تبیین مقاطع مختلف زندگی حضرت از زمان ولادت ایشان تا پایان واقعه تاریخی کربلا و شهادت، موضوع تازهای نیست و بارها و بارها توسط پژوهشگران و نویسندگان با دیدگاههای مختلف بررسی و در قالب کتب متعدد به رشته تحریر درآمده است.
مجموعه سه جلدی «زندگانی امام حسین (ع)» بیانی دیگر از سیر زندگانی آن امام همام از ولادت تا شهادت حضرت و حوادث پس از آن است که در قالب سه مجلد به قلم «باقر شریف قرشی» نویسنده عربزبان اهل عراق به نگارش درآمده و توسط «حسین محفوظی» به زبان فارسی برگردانده شده است.
دربارهی کتاب
کتاب زندگانی امام حسین (ع) تألیف باقرشریف قرشی در سه مجلد به تحلیل و بررسی زندگانی پر بار امام حسین (ع) میپردازد. جلد اول کتاب در 540 صفحه از آغاز ولادت امام حسین (ع) شروع میشود و زندگی آن حضرت را تا پایان حکومت شیخین (عمر و ابوبکر و عثمان) بررسی میکند.
جلد دوم کتاب مشتمل بر 588 صفحه است و به زندگانی حضرت در دوره حیات و امامت امیرمؤمنان علی (ع) تا دوره معاویه و یزید و سپس خروج ایشان از مدینه و ماجرای اعزام جناب مسلم بن عقیل (ع) به کوفه اختصاص دارد. نویسنده در قالب جلد سوم کتاب حریان حرکت امام حسین (ع) به سمت عراق و سپس ورود به کربلا و وقایع عاشورا و رخدادهای پس از آن را شرح داده شده است.
کتاب سه جلدی زندگانی امام حسین (ع) در سال 1380 توسط انتشارات بنیاد معارف اسلامی چاپ و منتشر شده است.
دربارهی نویسنده
باقر شریف قرشی پژوهشگر، مورخ و نویسنده، شیعه اهل عراق و متولد شهر نجف است. وی تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتید حوزه علمیه عراق گذراند که از مشهورترین اساتید و.ی میتوان به «سید ابوالقاسم خویی» اشاره کرد که قریب به بیست سال در درس خارج او حاضر شد.
این نویسنده تالیفات متعددی در باب زندگانی ائمه معصومین داشته و به واقع میتوان او را زندگینامهنویس ائمه (ع) نامید. در کنار مجموعه آثار قرشی پیرامون حیات معصومین (ع) از جمله مجموعه سه جلدی «حیاه الرسول الأعظم»، تالیف 11 جلد در باب زندگانی امیرالمومنین (ع)، «حیاه سیده النساء فاطمه الزهراء»، مجموعه هفت جلدی «موسوعه الامام صادق (ع)» و .... کتابهای دیگری از جمله «النظّامالتربوی فی الاسلام»، «النظام السیاسی فی الاسلام»، «النظام الاجتماعی فی الاسلام»، «الشیعه و الصّحابه»، «سلامه القرآن من التّحریف» و بسیاری آثار دیگر را نام برد.
بازخوانی کتاب
فصل اول از جلد سوم کتاب زندگانی امام حسین (ع) پیرامون دلایل انتخاب هجرت به عراق توسط امام است. نویسنده علاوه بر تشریح دلایل روگردانی امام حسین (ع) از حرکتبه سمت حجاز، مصر، یمن، ایران و بصره، به تشریح دلایل انتخاب عراق به عنوان مقصد حرکت کاروان حسینی پرداخته است.
قرشی سپس دلسوزی دلسوزان حضرت و دلایل منتقدان از خروج امام حسین (ع) علیه یزید را در قالب فصل دوم کتاب به تفصیل بیان داشته است. همچنین در کنار این افراد از گروهی مانند «شیخ محمد خضری»، « محمد غزالی» و «احمد شبلی» با عنوان متاخرین نام برده شده است که حرکت امام حسین (ع) بر ضد یزید را محکوم و آن را قیام بر اراده امت دانستند.
«به سوی عراق» عنوان فصل سوم این کتاب است و ذیل این عنوان مباحثی شامل اطمینان یافتن امام حسین (ع) نسبت به اعمال فشار یزید جهت بیعت گرفتن و سپس نامه حضرت به بنیهاشم و دعوت به قیام، انتخاب مسلم به عنوان سفیر نامه حضرت برای مردم کوفه و اتفاقات پیرامون آن شرح داده شده است.
فصل چهارم به وقایعی که در کربلا بر امام حسین (ع) گذشت اشاره دارد. لشکرکشی کوفیان برای قتال با حضرت، تعداد سپاهیان عمر سعد و تعداد یاران امام، موصوع محاصره آب توسط لشکر این زیاد و معرفی معترضان به این اقدام سرفصل مطالب این فصل از کتاب زندگانی امام حسین (ع) است.
نویسنده در قالب فصل پنجم کتاب خود به معرفی دو اردوگاه حسینی و اردوگاه اموی، حاضران در این دو اردوگاه و بررسی اهداف هریک از دو سپاه امام و لشکر عمر سعد پرداخته است،
فصل ششم تا دهم کتاب به فاجعه دردناک کارزار عاشورا، بیان نحوه نبرد و شهادت فرزندان و اصحاب حضرت، تعداد شهدا و زخمیشدگان این نبرد و شهادت حضرت سیدالشهدا (ع) و حوادث مصیبتبار پس از آن اختصاص دارد.
محور فصل دهم کتاب به وضعیت اسرای اهلبیت (ع) در کوفه اختصاص دارد. در بخشی از این فصل نویسنده با ذکر متن خطبه حضرت زینب (س) که برای روشن کردن وضعیت و مصیبت کاروان قرائت شد، به بیان بازتاب خطبه حضرت بر مردم کوفه پرداخته است. همچنین به خطبههای فاطمه دختر امام حسین (ع) و خطبه امام سجاد (ع) نیز اشاره شده و بعد از خطبه ها، بازتاب آنها را مورد بررسی قرار داده است.
قرشی در فصل یازدهم اثر خود سیر حوادث دردناکی که هنگام اعزام کاروان اسیران به دمشق رخ داد مانند حرکت دادن سرهای مطهر شهدای کربلا و همراهی «شمر» با کاروان خاندان اهلبیت (ع) را شرح میدهد و در ادامه به خطبه حضرت زینب (س) و امام سجاد (ع) در مجلس یزید و بازتاب خطبههای آنان پرداخته است. در پایان این فصل منتقدان و معترضان به اعمال یزید معرفی شده اند که نماینده پادشاه روم، روحانی یهود، قیصر پادشاه روم و ... از آن جملهاند.
توصیف احوال اسرای اهلبیت (ع) در شام و سپس حرکت به سمت مدینه و توصیف اعلام خبر شهادت حضرت به آل بنیهاشم موضوع فصل دوازدهم کتاب است. در ادامه این فصل به فرجام دفن سر مطهر سیدالشهدا (ع) و توضیحاتی در خصوص اظهارنظرهای مورخان در باب محل دفن سر مطهر بیان شده است.
مولف در قصل پایانی اثر خود از قیامهایی که پس از واقعه کربلا به وقوع پیوست مانند قیام مختار، قیام توابین و ... نام میبرد و در ادامه به آثار انقلاب حسینی در پیروزی جریان اسلامی و وحدت بخشیدن به صفوف شیعیان میپردازد و معتقد است هیچ انقلابی همچون انقلاب امام حسین (ع) عالم را نلرزانیده و حق را شکوه نبخشیده است.
برگی از کتاب
به سوی او رفتم و دیدم پیرمردی است که قران میخواند در حالی ک اشک بر گونهها و محاسنش سرازیر است. به او گفتم: پدر و مادرم فدایت باد! ای فرزند دخت رسول خدا (ص) چه چیزی تو را به این سرزمین و صحرایی که کسی در آن نیست آورده است؟ فرمود: اینها نامههای اهل کوفه به من است، من آنها را جز قاتلان خویش نمیبینم، وقتی این کار را کردند دیگر هیچ حرمتی برای خدا باقی نخواهند گذاشت، مگر آنکه آن را میدرند، خداوند هم بر آنان کسی را مسلط میسازد که خوارشان نماید تا جایی که از کهنه کنیزی هم پستتر گردند. (ص 52).