اختصاصی کرب و بلا: شرح واقعیات و رخدادهایی که از ابتدای حرکت امام حسین (ع) از مدینه به سمت مکه و کربلا و سپس واقعه عاشورا و بازگشت خاندان ایشان به سمت مدینه از آن دست روایت‌هایی است که بیشتر از روایت گری، ترسیم یک برهه مهم از تاریخ اسلام و شیعه است.
این روایت‌ها و وقایع‌نگاری‌ها به اشکال مختلف، گاه به صورت مقطعی و گاهی نیز به صورت پیوسته در طی سال‌ها توسط نویسندگان و دین‌پژوهان جمع‌آوری و در قامت کتاب منتشر شده است.
نمونه‌ای از پرداختن به کل اتفاقات سفر امام حسین (ع) از مدینه تا بازگشت دوباره کاروانیان به مدینه؛ مجموعه شش‌جلدی با عنوان «مع الرکب الحسینی من المدینه إلی المدینه» است که با تلاش گروهی پژوهشگران و نویسندگان جمع‌آوری و منتشر شده است.
درباره کتاب
«با کاروان حسینی» از مدینه تا مدینه، ترجمه کتاب «مع الرکب الحسینی من المدینه إلی المدینه»، اثر جمعی از پژوهشگران و نویسندگان معاصر به نام‌های «علی الشاوی»، «شیخ نجم‌الدین طبسی»، «شیخ محمدجواد طبسی»، «شیخ عزت‌‌اللَّه مولایی»، «شیخ محمدجعفر طبسی» و «شیخ محمدامین پور‌امینی» است که توسط «عبدالحسین بینش» در قالب دو مجلد 856 صفحه و 837 صفحه به فارسی برگردانده شده است.
جلد اول این کتاب به بیان تاریخ دوران امامت امام حسین (ع) و پیشامدهای مربوط به باقیمانده خاندان پیامبر (ص) پس از شهادت امام تا بازگشت مجدد کاروان حسینی به مدینه اختصاص دارد. در کتاب جهت بیان قیام امام حسین (ع) زمینه‌ها و علل این قیام به طور اجمال دوران پنجاه ساله پس از رحلت پیامبر (ص) تا سال 60 هجری در گفتاری با عنوان «مطالعه‌ای در ماهیت و پیامدهای جریان نفاق» برسی شده است.
این پژوهش در شش مقطع به شرح ذیل بیان‌شده است:
- تاریخ وقایع حضور امام حسین (ع) در مدینه تا حرکت به مکه مکرمه
- تاریخ حضور امام حسین (ع) در مکه مکرمه
- تاریخ وقایع حرکت امام (ع) از مکه تا کربلا
- تاریخ وقایع حضور امام (ع) در کربلا تا شهادت
- تاریخ وقایع کاروان حسینی، پس از شهادت امام حسین (ع) تا رسیدن به شام
- تاریخ وقایع کاروان حسینی، در شام و در فاصله شام تا ورود به مدینه،
بررسی هر یک از این مقاطع تاریخی توسط یکی از پژوهشگران به انجام رسیده و در نهایت مقطع «علی الشاوی» با بررسی پژوهش‌های صورت گرفته، حاصل کار پژوهشگران را با یک قلم به نگارش درآورده است.
درباره‌ی نویسنده
کتاب با کاروان حسینی حاصل یک کار گروهی است؛ محمدجواد طبسی که «آداب سیر و سیاحت در اسلام»، «اجمل الصور عن حیاه المعصومین»، «اصحاب سبت» و «اقرا ثم تزوج» نیز از جمله آثار این نویسنده است. نجم‌الدین طبسی که آثار متعددی از جمله «رهبر آزادگان»، «نظام ارتش در اسلام»، «الامام الحسین علیه‌السلام فی مکه مکرمه»، «الدرسات فقیه فی مسائل خلافیه» و... است و علی الشاوی که به عنوان نویسنده اصلی اثر، کتاب را به نگارش در آورده است.
بازخوانی جلد اول کتاب
در فصول اول این کتاب به زمینه‌های پیدایش نهضت امام حسین (ع) پرداخته شده است. جریان نفاق در جامعه اسلامی که آن را بر پایه عامل ترس از اقتدار و شوکت اسلام و مسلمانان می‌داند و پیدایش چند دسته احزاب و معرفی آنها موضوع دیگر صفحات فصل نحست کتاب است.
در مقاله دوم دوره نهضت امام حسین (ع) از زمان اعلام عدم بیعت امام حسین (ع) با یزید تا زمان رسیدن نامه عبیدالله ابن زیاد به حر بیان شده است. این دوره معانی متفاوتی در نظر افراد مختلف دارد که به اندازه سطح درک خود از آن برداشت می‌کند و پاسخ هریک نیز با عنایت به گنجایش عقل و معرفت خودش است.
در تعریف افق‌های پیروزی حسینی سه مقطع قابل ذکر است شامل مقطع اول، عصر عاشورا که شامل جدایی میان امویت و اسلام و فروپاشی حکومت اموی بود، مقطع دوم پس از عاشورا تا دوران ظهور و مقطع سوم دوران ظهور.
در دوران معاویه امام حسین (ع) می‌کوشیدند که منزلت و فضیلت اهل‌بیت (ع) را بشناساند و در مواقع مناسب حقایقی را متذکر می‌شدند (مانند واقعه غدیر خم) تا از کهنه شدن و مورد غفلت واقع شدن آن جلوگیری کند، همچنین سعی کردند شیعیان و امت خود را از هرگونه گزندی محفوظ بدارد. ساختن روایات جعلی درباره‌ی زندگی اهل‌بیت بسیار شایع بود که امام حسین (ع) نیز از این مورد مستثنا نبودند در فصل دوم کتاب نمونه‌هایی از مهم‌ترین این روایات ذکر شده است.
داستان آغاز حرکت امام حسین (ع)، با مرگ معاویه و بیعت گرفتن از امام حسین (ع) برای یزید آغاز شد که می‌توان آن را نخستین عامل از عوامل قیام مقدس حسینی به شمار آورد. امام مطابق آنچه در عالم رؤیا از زبان پیامبر خدا می‌شنود که خدا می‌خواهد تو را کشته ببیند برای اجرای دستور الهی شبانه مدینه را ترک کرد. ترک شبانه نه به خاطر ترس از حاکم، بلکه به دلیل محافظت از بانوان اهل‌بیت (ع) صورت گرفت.
در فصل چهارم نام یاران دیگر امام به‌جز هاشمیان که با وی از مدینه برون آمدند، ذکر شده است و مؤلف با استناد به کتاب بحارالانوار از همراهی فرشتگان و جنیان نیز با کاروان امام حسین (ع) سخن گفته است.
معرفی اشخاصی که در مکه به کاروان پیوستند شامل اهل مدینه، کسانی که محل زندگی‌شان مشخص نیست، اهل کوفه و اهل بصره نیز در این فصل آمده است. فصلی از کتاب نیز به معرفی منزلگاه‌هایی که امام در طول مسیرش از مکه تا کربلا از آنها عبور کرده و حوادثی که در طول مسیر برایشان اتفاق افتاده است، اختصاص یافته است.
برگی از کتاب
... هنگامی که اباعبدالله از مدینه حرکت کرد دسته‌های منظمی از فرشتگان نشان‌دار یا نیک خلق خنجر به دست و سوار بر اسبان بهشتی آمدند و بر آن حضرت سلام کردند و گفتند: ای حجت خداوند بر مردم پس از جد، پدر و برادرش، خداوند سبحان در جاهای فراوانی جدت را به وسیله ما یاری کرد و اینک ما را به یاری تو فرستاده است. حضرت به آنان فرمود وعده‌گاهم قتلگاه و جایی است که در آن به شهادت می‌رسم و آن کربلاست، چون بدان جا وارد شدم، نزد من بیایید. (ص 320)... .
