امامان معصوم (ع) به جهت اهمیت مسئله مهدویت و امامت آخرین وصی رسول خدا (ص) در فرصت‌های مناسب از عصر ظهور سخن گفته و شیعیان را با نشانه‌ها، علائم و ویژگی‌های دولت کریمه حضرت مهدی (عج) آشنا ساخته‌اند. این آگاهی‌بخشی گاه در قالب مناظرات و گفتگو با صاحبان علم و گاه نیز در پاسخ به سؤالات و شبهات حاصل می شد.

از جمله می‌توان به سؤال جناب «ابوحمزه ثمالی» در خصوص علت نامگذاری امام عصر (ع) به قائم اشاره کرد که امام باقر (ع) در پاسخ به این سؤال چنین فرمودند:

«چون جدم حسین (ع) کشته شد فرشتگان با گریه و فغان به درگاه خداوند فریاد برآوردند که: ای خدای و سرور ما! آیا از کسانی که برگزیده تو و فرزند برگزیده تو و بهترین آفریده تو را می‌کشند چشم می پوشی؟ حق تعالی به آنان وحی فرمود که: فرشتگان من! آرام گیرید؛ به عزّت و جلالم سوگند از آنان انتقام خواهم گرفت گر چه به طول انجامد.

آن‌گاه خداوند عزوجل امامان از نسل حسین (ع) را به فرشتگان نشان داد و فرشتگان بدان شادمان گشتند. در میان آنان یکی ایستاده بود و نماز می‌خواند. خداوند فرمود: با این قائم (ایستاده) از آنان انتقام می‌کشم. ¹

ایشان همچنین پیرامون اهمیت درک غصر ظهور و توصیف زمینه سازان قیام امام مهدی (عج) خطاب به «ابوخالد کابلی» فرمودند: «من به قومی می‌‌نگرم که از طرف مشرق زمین به پا می‌‌خیزند. آنان به دنبال طلب حق و ایجاد حکومت الهی تلاش می‌‌کنند. بارها از متولیان، اجراء حق را خواستار می‌‌شوند، امّا با بی‌‌اعتنایی مواجه می‌‌شوند. وقتی که وضع را چنین ببینند، اسلحه های خود را به دوش می‌‌نهند و با اقتدار و قاطعیت تمام در انجام خواسته‌‌شان اصرار می‌ورزند تا این که سردمداران حکومت نمی‌‌پذیرند و آن حق طلبانِ ثابت قدم، ناگزیر به قیام و انقلاب می‌‌گردند و کسی نمی‌‌تواند جلوگیرشان شود. این حق‌‌جویان وقتی که حکومت را به دست گرفتند، آن را به غیر از صاحب‌الامر (ع) به کسی دیگرنمی‌‌سپارند. کشته‌‌های این‌ها همه از شهیدان راه حق محسوب می‌‌شوند.

 امام باقر (ع) سپس فرمودند: «اَما اِنِّی لَوْ اَدْرَکْتُ ذلِکَ لاََسْتَبْقَیْتُ نَفْسی لِصاحِبِ هذَا الاَْمْر یقین بدان! اگر من آن روزگاران را درک کنم، جانم را برای فداکاری در رکاب حضرت صاحب‌الامر (ع) تقدیم می‌‌دارم.» ²  

_______________________________________________________

پی‌نوشت‌ها:

1- مجلسی، بحارالانوار، ج 51، ص 28

2- نعمانی، الغیبۀ، ص 273