به بهانه تهیه و تدارک آخرین اثر استاد حسین غفاری و برگزاری کلاسهای آموزش شعرخوانی، شعرنویسی و مداحی زیر نظر این شاعر برجسته آیینی اردبیل در اردبیل، میزبان این شاعر پرشور حسینی بودیم تا گفتوگویی متفاوت با او را انجام دهیم و سؤالاتمان را از این استاد مسلم شعر آیینی بپرسیم که ماحصل آن را در زیر میخوانید.
استاد غفاری از زندگی خودتان گوشههایی را برای مخاطبانمان بگویید؟
بنده در ابتدا جا دارد از خبرنگاران و اصحاب رسانه که بیادعا در این استان تلاش میکنند و در سنگر ترویج فرهنگ حسینی و ارزشهای دینی شبانهروز میکوشند، قدردانی کنم.
بنده متولد 1336 در تهران و خیابان هلالاحمر به دنیا آمدم که یکی از محلات پایین شهر تهران بوده اما محله حسینپرور و نخبهپرور در عرصه شعر و مداحی حسینی بوده است.
بنده تا 21 سالگی در تهران بودم و همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی به اردبیل آمدم و بعد از حضورم در اردبیل و ازدواج و تشکیل خانواده با یکی از خانوادههای اصیل اردبیلی، زندگی خودم را آغاز کردم و در حال حاضر یک پسر و دو دختر دارم.
آقای غفاری مداحی و شاعری را از کی شروع کردید؟
بنده باید این نکته را بگویم که یک شاعر از مادرش شاعر به دنیا میآید و این استعداد در ذات او نهادینه شده اما به صورت رسمی از سال 63 با شناسایی استعدادم به صورت حرفهای زیر نظر استاد مرحوم یوسف حیرانی برای اولین بار وارد انجمن شعر شدم و در این کار با میل و علاقه و تشویق بیشمار ورود پیدا کردم و بعدها نیز خودمان انجمن شعرای حسینی دارالارشاد اردبیل را بنا نهادیم تا به عنوان سومین انجمن شعر آیینی و حسینی در اردبیل فعالیت کنیم.
استاد غفاری چرا از روی احساس و علاقه و شور تبع شاعری شما همواره گل میکند؟
به نظر من هر کس با روح و عشق خود و کشش درونی در این وادی قدم بگذارد قطعاً این علاقمندی و شور و حرارت با روح لطیفش عجین شده و ذات او را به غلیان در میآورد.
بنده عاشقانه و از روی تعهد برای امام حسین (ع) و خاندان اهل بیت شعر میسرایم و هیچ وقت این عشق و علاقهام مرز نمیشناسد، شاید باور نکنید بنده در زندگیم جز به امام حسین (ع) و عشق او به هیچ چیز دیگری سرسپرده نیستم.
بنده از همان زمانی که انجمن شعر حسینی دارالارشاد را راهاندازی کردم، شبانهروز تلاش کردم تا متعهدانه در این راه قدم برداشته و با اخلاص جلو بروم هر چند پنج سال نزد استادم مرحوم انوری شعر سرودم و توانستهام از این ستاره بیفروغ شعر حسینی و آئینی بهره بگیرم اما همیشه سعی کردم تا در مسیر اعتلا و ارتقاء جایگاه شعر آئینی و حسینی گام بردارم.
چه تعداد کتاب تاکنون منتشر کردید؟
بنده پنج کتاب به نامهای «صلاه عاشورا، صراط عاشورا، برات عاشورا، حیات عاشورا و زکات عاشورا» دارم و کتاب ششم بنده نیز قرار است به زودی چاپ شده و بیرون بیاید.
به لطف امام حسین (ع) بنده رکورددار تیراژ چاپ کتاب در یک نوبت هستم به طوری که بیش از 10 هزار جلد هر یک از کتابهای بنده انتشار پیدا کرده است.
بسیاری از آثار هنری و ارزشی بنده حتی اشعارم مرزهای کشور را در نوردید و به جایگاه ماندگاری رسیده و بنده با سفری که به کشورهای مختلف از جمله گرجستان، قزاقستان، آذربایجان، ترکیه، عربستان، عراق و سوریه داشتم، توانستم اجرای برنامه کرده و در ترویج این فرهنگ ورود پیدا کنم.
یک بار نیز در سالهای گذشته به خاطر 24 سال زحمت و تلاش بیمنت به اهالی محله حاج قهرمان با همت شفیع شکوهی از خادمان حسینی مورد تجلیل قرار گرفتم که در آن مراسم نیز بیادعا چهرههای مختلف حاضر شده و در یک آیین باشکوه مراسم معنوی برگزار شد.
استاد شعر را برای مخاطبانمان با نگاهی متفاوتتر تعریف کنید؟
بنده باید بگویم برخلاف تعریف کلاسیکی که در مدارس و دانشگاهها میشود، میخواهم تجربه 30 ساله خودم را در باب شعر و تأثیرگذاری آن به حالت چهره به چهره بیان کنم تا بیشتر متوجه اهمیت این امر باشید.
به نظر بنده شعر کلامی است فصیح، نفیس، موزون، خیالانگیز همراه با بدعت و نوآوری و خلاقیت که اگر تعهدی در آن نباشد کاری بیهوده و پوچ است.
اینکه عدهای از امام حسین (ع) چهره اساطیری ساخته و او را به عجایب و غرایب تشبیه میکنند، در تعجبم چراکه شعر دارای مأموریتی است که ممکن است جامعه را به بیداری، خنده، ترحم، گریه و... وادار کند ولی مأموریت یک شعر به تعهد آن است، بنده اغراق نمیکنم ولی معتقدم باید با تمام سلولهای بدن شعر خواند تا مخاطب تشخیص دهد که این شاعر چقدر صداقت دارد.
بنده همواره سعی کردم با مخاطبانم صادق باشم و به آنها دروغ نگویم چراکه دل سپرده هیچ مقام، پست، جاه و جایگاهی نیستم، بنده معتقدم اگر شاعر آزادگی خود را حفظ کند حتی درد جامعه را زودتر و بهتر میتواند تشخیص داده و بیان کند هر چند که ممکن است عدهای از این کار ناراحت باشند.
استاد غفاری بهترین قطعهای که سرودید، کدام است؟
من به این سئوال شما پاسخی ندارم چراکه همیشه گفتهام که من با تمام آثارم زندگی کردم و همه کتابهایم را مثل بچههایم دوست دارم.
به نظرم شاعران در یک جادهای حرکت میکنند اما در یک جا باید از هم جدا شوند و آن اندیشه شاعران است که آنها را از هم جدا میکند چراکه در شعرهای بنده اندیشه و تفکر به همراه تفکر و تعهد مأموریت اصلی است، من تمام شعرهایم را دوست دارم چراکه آنها را با جان و دل خواندهام و قطعاً تأثیرگذاری آنها نیز زیاد است.
استاد در مورد برپایی کلاسهای شاعری و مداحی برایمان بگویید؟
بنده بهترین راه انتقال تجربیاتم را برگزاری کلاسهای آموزشی میدانم هر چند که در ابتدا راضی به این کار نبودم اما بعد از پافشاریها تصمیم گرفتیم تا این کلاسها را برگزار کنیم و این نیز جزء تعهدات ماست تا بهترین مفاهیم و مبانی را در حوزه شعر و مداحی به علاقمندان و نسل آینده انتقال دهیم.
هر چند بنده به جامعه مداحی کنونی اشکالاتی را وارد میدانم ولی نمیخواهم در این زمینه اظهار نظرهایی بکنم ولی ما در برگزاری دورههای قبلی در مدت یک ماه 120 نفر را جذب کردیم هر چند که شیطنتها، مخالفتها، سنگاندازیها و حسادتهایی را شاهد بودیم که عدهای نمیخواستند این کلاسها و دورهها برگزار شود.
به لطف آقا امام حسین (ع) ما هم در اردبیل و هم تهران تجربه موفق برگزاری این دورهها را داریم به طوریکه نفر اول این دورهها امیرحسین اکبری حتی در مسابقات دیگر کشوری نیز رتبههای برتر را به دست آورد.
ما از شهرهای مختلف در این کلاسها علاقمندان و مخاطبانی را داریم که به لطف حضرت سیدالشهدا (ع) علاقمند به یادگیری هستند به طوری که در تهران 400 هنرآموز داشتیم و با دعوت از شاعران و مداحان برجسته کشوری و استان اردبیل حتی به صورت پروازی سعی کردیم تا این دورهها را با کیفیت برگزار کنیم.
باید این را هم بگویم که در این کلاسها افرادی از 9 سال گرفته تا 60 سال حضور پیدا کرده و علاقمندی خود را برای آموزش در این حوزه نشان میدهند.
شنیدهایم که برای برگزاری دوره جدید میخواهید آزمون ورودی بگیرید؟
هر چند قائل به این آزمون نیستم اما بهتر است افراد لایق که ویژگیهای اولیه شاعری و مداحی را دارا باشند، در این حوزه ورود پیدا کنند البته ظرفیتهای خوبی نیز برای مداحی و شاعری برای بانون وجود دارد ولی به دلیل آن که ظرفیت کافی نداریم و امکاناتمان نیز اندک است در حال حاضر برگزاری کلاس برای آنها مقدور نیست ولی در آینده میتوانیم در این زمینه نیز فکری بکنیم.
بنده البته به برخی از الفاظ و کلماتی که مداحان و شاعران استفاده میکنند، واقعاً از ته دل ناراحت بوده و گلهمند هستم و نمیتوانم نسبت به آنها بیتفاوت باشم چراکه ما عمرمان را صرف کردیم تا دستگاه شعر و شاعری و مداحی امام حسین (ع) سالم بماند.
در کلاسهایی که در تهران و شهر شهریار برگزار کردیم جا دارد از تلاشهای حقوردی رئیس شورای شهر شهریار و آقایان منافی و سهندپور که بدون چشمداشت ما را در برگزاری کلاسها و دورهها یاری کردند، قدردانی کنم.
آقای غفاری برخی گلهمندیهایی نیز از مسئولان و متولیان امر داشتهاید، آنها را بازگو کنید؟
اولاً باید بگویم که ما در هر موقعیت، جایگاه و شغلی قرار داریم باید احساس کنیم که آن مکان کربلا و آن شغل حرکت عاشورایی است یعنی آن را درست انجام دهیم و در وهله دوم باید بگویم مسئولان ما به زعم بنده به این نتیجه رسیدهاند که بهترین کار، کار نکردن است به همین دلیل با هر حرکتی و کار خیر و نیکی مخالفت میکنند، جالب است باید یک فرد برای رسیدن به یک مقام و پستی چندین واسطه داشته و بر صدها دست بوسه بزند در حالی که چنین مدیری لایق و شایسته نیست.
مدیران ما باید امروز متوجه اهمیت حوزه فرهنگ و هنر و اشتغال جوانان باشند تا برخی از زر و قدرت آنها را مست نکند.
بنده در اینجا از کسانی که برای عیادت بنده که اخیراً در بیمارستان تحت مداوا قرار گرفته و عمل جراحی سختی داشتم که ابراز لطف کرده و به ملاقاتم آمدند از امام جمعه و استاندار اردبیل گرفته تا دیگر مسئولان، مدیران و آحاد مردم حسینی قدردانی کنم اما گلهای نیز از مدیرکل فرهنگ و ارشاد میکنم که تنها مدیری بودند که سراغی از ما نگرفته و نخواستند جویای احوالمان باشند.
بنده همواره به مدیران ارشاد گلایه کردم که چرا از آثار و کتابهای منتشر شده ما حمایتی نمیشود و نسبت به خرید آنها حرکتی انجام نمیگیرد.
در پایان این نکته را نیز بگویم کلاسهای آموزشی شعرخوانی، شعرنویسی و مداحی با ارائه گواهی پایان دوره زیر نظر اساتید برجسته کشوری با سابقه برگزاری دورههای موفق در اردبیل، تهران، اسلامشهر و شهریار به مدیریت بنده برگزار میشود که تا 10 دی ماه علاقمندان فرصت ثبتنام دارند و میتوانند با مراجعه به مؤسسه مسیر شکوفایی ایرانیان ثبتنام کنند.
یکی از رسالتهای «کربوبلا» اطلاعرسانی در حوزه امام حسین علیهالسلام است که در راستای این رسالت، رویدادهای خبری را پوشش میدهد و مصاحبه با افراد صاحب نظر را به صورت غیرجانبدارانه در جهت تبیین دیدگاههای مختلف منتشر میکند. در نتیجه نظر افراد مصاحبه شونده لزوما همان دیدگاه «کربوبلا» نخواهد بود.
یکی از رسالتهای «کربوبلا» اطلاعرسانی در حوزه امام حسین علیهالسلام است که در راستای این رسالت، رویدادهای خبری را پوشش میدهد و مصاحبه با افراد صاحب نظر را به صورت غیرجانبدارانه در جهت تبیین دیدگاههای مختلف منتشر میکند. در نتیجه نظر افراد مصاحبه شونده لزوما همان دیدگاه «کربوبلا» نخواهد بود.