یکی از اسراری که در زیارات معصومین علیهم‌السلام وجود دارد، اظهار حب اهل‌بیت (ع) در مقام عمل و به دنبال آن بیزاری جستن از دشمنان ایشان در حضور امام علیه‌السلام است.
می توان گفت حقیقت دین، از دو رکن تولی و تبری شکل گرفته است[1]؛ بدین معنا که اگر یکی از این دو رکن اساسی در انسان نباشد، حقیقتاً مؤمن نبوده و اهل نجات نخواهد بود؛ چراکه روح جمیع عبادات همین دو امر است.[2]
ولایت ائمه (ع) چیزی جز ولایت خداوند متعال نیست[3]؛ لذا رضایت و غضب خدا هم چیزی جز رضایت و غضب امام نیست. ازاین‌رو، شخص زائر در زیارت جامعه کبیره، پس‌ازاینکه در حضور امام (ع)، به وجود گناهانی بین خود و خداوند اقرار می‌کند، به امام عرضه می‌دارد که ملاک بخشش تمامی این گناهان رضایت شما معصومین (ع) است و این، یعنی همان اصلی که رضایت آنان از رضایت خداوند جدا نیست.
زیارت معصومین (ع) مصداق بارز تولی و تبری محسوب می‌شود؛ از این روی مورد تأکید اهل‌بیت (ع) قرار می‌گیرد.
بدیهی است که به هر میزان که انسان محب ارتباط بیش‌تری با محبوبش داشته باشد، به همان میزان محبتش بیش‌تر خواهد شد و این مطلب در عرف مردم امری کاملاً مشهود است. شخص زائر نیز با توجه به آستان مقدس معصومین (ع)، محبتش بیش‌تر می‌شود و به همان میزان بر بغضش نسبت به دشمنان اهل‌بیت (ع) و جبهه طاغوت بیش‌تر خواهد شد.
این نکته در تمام عبارات زیارات معصومین (ع) دیده می‌شود. اگر به زیارات روایت شده از معصومین (ع) دقت شود، کاملاً مشهود است که یکی از درخواست‌های انسان در حین زیارت رسیدن به تقرب الی الله از طریق تولی و تبری است.[4]
با توجه به این نکته که روح جمیع عبادات و قبولی آن‌ها تولی و تبری است، به‌وضوح می‌توان زیارت را مصداق این دو رکن دانست. به‌راستی این ویژگی دوبعدی را در کدام‌یک از اعمال انسان می‌توان مشاهده نمود؟!
در برخی روایات ثواب زیارت سیدالشهدا (ع) معادل بینهایت حج و عمره ذکرشده است[5]؛ لذا به جرئت می‌توان گفت که هیچ عملی همسنگ با زیارت نیست مگر گریه بر اهل‌بیت (ع) که نسبت به آن هم فرموده‌اند: ثوابش بینهایت است[6] و چه‌بسا کثرت ثواب بی‌حد و حصر در گریه هم به دلیل دو بعدی بودن این عمل باشد.
