در اندیشه شیعی، یکی از ویژگی‌های الهی ائمه معصومین علیهم‌السلام، در اختیار داشتن قدرت علمی ورای قدرت علمی بشر است.
به تعبیر واضح‌تر، ائمه اطهار (ع) گذشته از داشتن مقام عصمت، به‌واسطه قدرتی که خداوند متعال در اختیار ایشان قرار داده دارای علمی وسیع و جامع و بدون خطا می‌باشند.
برخی نیز معتقدند که عصمت ائمه (ع) و اساساً مقام عصمت از جانب انبیاء و اولیاء ناشی از داشتن علم است که توضیح این امر مجالی دیگر می‌طلبد.
از طرف دیگر مذاهب اهل تسنن الزاماً به این مقاماتی که شیعه برای ائمه اطهار (ع) بیان می‌کنند، قائل نبوده و بلکه بعض آن‌ها را صراحتاً رد می‌کنند. در عین حال علو مقام اهل‌بیت (ع) در زندگی روزمره و همچنین توصیه‌های فراوان نبوی (صلی‌الله علیه واله) و اعترافات جمع کثیری از صحابه و تابعین به بالا بودن علم و زهد و تقوا و هر خصیصه اسلامی و بشری اهل‌بیت (ع) سبب شده که در کتب اهل تسنن نیز تعریف‌ها و تمجیدهای فراوانی نسبت به ائمه اطهار (ع) بشود ولو اینکه صاحبان این اقوال هرگز مقامی به نام «امامت» را قبول نداشته‌اند.
در این نوشتار می‌خواهیم به برخی مدارک اهل تسنن در مورد مقام علمی امام حسین علیه‌السلام اشاره نماییم.
مظلومیت امام حسین (ع) در واقعه عاشورا و شهادت آن بزرگوار به همراه صحابه با وفایشان -که صلوات و رحمت خدا بر ایشان و اصحاب ایشان باد-سبب شده که وقتی نام امام حسین (ع) مطرح می‌گردد، اذهان مردم بیشتر به آن وقایع متمایل شده و چه بسا اقتدار علمی این امام همام آن‌چنان مورد توجه قرار نگیرد.
ولی گذشته از علو علمی امام حسین (ع) در منظر شیعه، در اهل تسنن نیز اشاره‌های زیادی به علم امام شده است.
ابن عساکر شافعی در تاریخ خود بیان می‌دارد که فردی به نام ابن ازرق از ابن عباس سوالی پرسید در حالی که امام حسین (ع) در آن مجلس حاضر بودند.
ابن عباس به امام (ع) اشاره کرد و وقتی ابن ازرق اعتراض نمود، ابن عباس چنین گفت: «یا ابن الأزرق إنه من أهل بیت النبوه وهم ورثه العلم؛ ای پسر ازرق! او (حسین (ع)) از اهل‌بیت پیامبر است و ایشان وارثان علمی نبوی می‌باشند.»[1]
ابن عباس با این سخن خویش به دیگران تذکر می‌دهد که امام حسین (ع) گذشته از قرار داشتن در اهل‌بیت رسول‌الله، وارث علم نبوی نیز هستند. همان علمی که متصل به علم الهی است و از هر خطایی مصون است.
عبدالله بن عمر نیز به این علم واسع امام حسین (ع) اشاره می‌کند.
خطیب بغدادی در تاریخش این چنین گزارش می‌کند:
جَاءَ رَجُلٌ إِلَى الْحَسَنِ وَالْحُسَیْنِ فَسَأَلَهُمَا. فَقَالا: إِنَّ الْمَسْأَلَهَ لا تَصْلُحُ إِلا لِثَلاثَهٍ، لِحَاجَهٍ مُجْحِفَهٍ، أَوْ لِحَمَّالَهٍ مُثْقِلَهٍ، أَوْ دَیْنٍ فَادِحٍ، فَأَعْطَیَاهُ، ثُمَّ أَتَى ابْنَ عُمَرَ فَأَعْطَاهُ وَلَمْ یَسْأَلْهُ، فَقَالَ لَهُ الرَّجُلُ: أَتَیْتُ ابْنَیْ عَمِّکَ فَسَأَلانِی وَأَنْتَ لم تسألنی، فقال ابن عمر: أنبأنا رسول‌الله صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ و سلم «إِنَّهُمَا کَانَا یُغَرَّانِ الْعِلْمَ غَرًّا»
مردى حضور امام حسن و امام حسین (ع) شرفیاب شد و درخواست کمک (مالی) کرد.
ایشان فرمودند: «درخواست صحیح نیست مگر براى حاجتى که انسان را از پاى درآورد و یا براى بار سنگینى که پشت او را بیازارد، یا قرضى که پرداخت آن مشکل باشد.» آنگاه مبلغى به او اعطا کردند. سپس نزد عبدالله بن عمر آمد و او هم کمکى به او کرد و سوالى از وى ننمود.
آن مرد گفت: «هم‌اکنون پیش دو پسر عمویت رفتم درخواست کمکى کردم، آن‌ها چنین و چنان سوالى از من نمودند.»
وى در پاسخ گفت: «از رسول خدا (ص) شنیده‌ایم که می‌فرمود: حسن و حسین (ع) پرنده علم را غذا می‌دهند.» ( آن چنانکه پرنده، جوجه‌اش را غذا می‌دهد )[2]
آری! علم نیز در مقابل امام حسین (ع) زانو زده و از ایشان کسب فیض می‌کند.
و وقتی ملکه علم این‌قدر خاضعانه در محضر امام حسین (ع) است لاجرم تکلیف دیگر مردم نیز برای ما روشن می‌گردد.
معاویه بن ابوسفیان با آن همه حقد و دشمنی که نسبت به اهل‌بیت (ع) داشت، هرگز نتوانست در مقابل این حقیقت ایستادگی نماید و لذا این چنین اعتراف نمود:
قال معاویه لرجل من قریش إذا دخلت مسجد رسول‌الله (ص) فرأیت حلقه فیها قوم کأن على رؤوسهم الطیر فتلک حلقه أبی عبد الله
معاویه به مردی از قریش گفت: «وقتی وارد مسجد رسول‌الله (ص) شوی، گروهی از مردم را می‌بینی که انگار بر روی سرشان پرنده است ( کنایه از ساکت بودن ) و آن گروه، اطراف حسین بن علی (ع) نشسته‌اند.»[3]
این استفاده همگانی مردم از علم واسع امام حسین (ع) آن‌چنان مشهور است که صاحب کتاب «الحقائق فی الجوامع والفوارق»[4] می‌گوید:
إن الناس کانوا یجتمعون إلیه ویحتفون به وکأن على رؤوسهم الطیر یسمعون منه العلم الواسع والحدیث الصادق
«مردم در اطراف امام حسین (ع) جمع می‌شدند و از وی علم می‌گرفتند. گویا بر سر آن‌ها پرنده‌ای نشسته است ( کنایه از ساکت بودن) و به علم واسع و حدیث صادق آن گوش فرا می‌دادند.»
ولی متأسفانه همین مردمی که از علم بی‌انتهای امام حسین (ع) کسب فیض می‌کردند و بلکه به علو مقام علمی آن بزرگوار نیز اعتراف کردند، آن‌چنان به ایشان و اهل‌بیت ایشان بی‌مهری کرده و آن‌قدر گوی سبقت را در ناجوانمردی از یکدیگر ربودند که آن کوه علم و آن دریای معرفت و یادگار رسول‌الله (ص) مظلومانه در دشت سوزان کربلا به دست بدترین مردمان شهید شد.
جهت آگاهی بیشتر به علم غیب اهل بیت (ع) لینک زیر را مطالعه کنید:
جهت آگاهی بیشتر به نظر اهل سنت راجع به حرکت امام حسین (ع) لینک زیر را مطالعه کنید:
اندیشه اهل سنت درباره حرکت امام حسین (ع)
مقاله خوبی است یا علی