یکی از رایج ترین روش های عزاداری های کنونی، سینه زنی و لطمه زدن به خود است. چنانچه در برخی روایات و متون دینی، بدان توصیه شده است. در این مطلب، استفتائات مراجع تقلید در مورد سینه زنی و لطمه زنی بیان شده است.
آیت الله بیات زنجانی:
سئوال: با سلام
1) آیا محکم سینه زدن در ایام محرم در مجالس روضه به طوری که سینه سرخ گردد، اشکال شرعی دارد؟
2) آیا اصلاً حرام است؟
3) آیا پیراهن در آوردن در مراسم ابیعبدالله بیاحترامی محسوب میگردد؟
پاسخ: با سلام و تحیت؛
پاسخ اول) در صورتی که موجب ضرر و زیان نباشد، مانعی ندارد.
پاسخ دوم) یقیناً حرام نیست.
پاسخ سوم) این کار تابع عرف محل است و در صورتی که در عرف منطقه عزاداری، در آوردن لباس هتک محسوب گردد، نباید این کار انجام گیرد با این وجود، اگر این مورد جزء عرف محل باشد، یقیناً بیاحترامی نیست.[1]
آیت الله جوادی آملی:
سؤال: در مراسم عزای سیّدالشهداء (ع) لطمه زدن بهصورت به دور از ریا و تظاهر، چه حکمی دارد؟
جواب: صرف نظر از حکم لطمه زدن بهصورت در مصیبت، انجام چنین کاری اگر موجب ضرر قابل اعتنا نباشد، اشکال ندارد.[2]
آیت الله خامنه ای:
سؤال: پرسیدند اگر شخصی در روضهها به صورتش دست بزند تا جایی که صورتش زخم شود، حتی کبود شود، آیا این عمل مشکلی دارد؟
جواب: در پاسخ باید عرض کنیم در حد کبود شدن که حالا ممکن است با زنجیر زدن با سینه زدن بدن کبود شود، اگر ضرر معتنابهی برای بدن نداشته باشد به نظر حضرت آقا اشکالی ندارد؛ اما کارهایی فراتر از اینها که ممکن است دشمنان سوء استفاده کنند، مثل مجروح کردن خود یا بدن را زخم کردن یا مثل عبور از روی آتش و امثال اینها که در بعضی جاها برخی از افراد انجام میدهند، چون به هر حال اینها اعمال مستندی نیست، در عزاداریها نه وارد شده است، نه سیره بر این بوده است و امروزه هم دشمنان از اینگونه اعمال علیه مکتب اهلبیت (ع) و پیروان اهلبیت (ع) سوءاستفاده میکنند، اگر در آن حد باشد بله اشکال دارد؛ اما اگر در همین حد که متعارف است سینه میزنند زنجیر میزنند بدنشان ممکن است سرخ شود کبود شود، در حد متعارفش که ضرر معتنابهی برای بدن نداشته باشد، اشکالی ندارد.[3]
آیت الله سیستانی:
پرسش: سینه زنی از نظر شرعی چه حکم دارد؟
پاسخ: اشکال ندارد.[4]
آیت الله سید صادق شیرازی:
سؤال: برخی از عزاداریهایی که ذیلاً بیان میشود در برخی از مناطق ایران و جهان به قصد مواسات با حضرت ابا عبد الله الحسین (ع) و اهل بیت آن حضرت و شهدای کربلا انجام میگردد. حکم آنها چیست؟ و آیا مصداق جزع بر سیدالشهداء (ع) میباشند؟
الف) بر روی آتش راه رفتن.
ب) بر روی خار راه رفتن.
ج ) بر روی شیشه غلتیدن.
د) خراشیدن صورت و لطمه بر سینه و صورت زدن به حدی که خون جاری میشود.
هـ ) با زنجیر تیغی به کمر زدن به حدی که خون جاری میشود.
جواب: به پا داشتن عزاداری سیدالشهداء (ع) بهنحویکه نزد محبان امام حسین (ع) و دوستداران اهل بیت عصمت و طهارت (ع) متعارف است، موجب اجر جزیل و ثواب کثیر است ان شاء الله تعالی.[5]
آیت الله روحانی:
سؤال: آیا سینهزنی و زنجیر زدن در عزادارى که منجر به کبود و حتى جارى شدن خون میشود جایز است؟
جواب: باسمه جلت اسمائه; بلى جایز است.[6]
آیت الله شبیری زنجانی:
سؤال: برهنه شدن برای سینه زنی و لطمه زدن به سر و صورت در مجالس عزای اهلبیت (ع) چه حکمی دارد؟
جواب: برگزاری مراسم عزای اهلبیت و حضرت سیدالشهدا (ع) از افضل قربات الیالله و تعظیم شعائرالله است. مصادیق عزا نیز به خودی خود جایز است. البته چنانچه در اثر عناوین ثانوی با در نظر گرفتن شرایط زمان، مکان و... عرفا عناوینی همچون هتک بهنوعی از عزاداریها صادق باشد، آن امور جایز نخواهد بود.[7]
آیت الله صافی گلپایگانی:
سوال: برخی در جلسات سینهزنی و عزاداری معصومین (ع) در حال عزاداری صورت خود را خراش انداخته و به صورتشان خون جاری میشود؛ عزاداری به این شکل چه حکمی دارد؟
جواب: معلوم نیست که این کارها بهعنوان ابراز شدّت تألّم بر مصائب اهلبیت (ع) و عزاداری برای آن بزرگواران وهن باشد. بلی، اگر موجب ضرر قابل اعتنا شود، جایز نیست.[8]
آیت الله نوری همدانی:
سؤال : لطمه زدنى که در مجالس سینه زنى و زنجیر زنى انسان به خود وارد مىکند در مصیبت سیدالشهداء علیهالسلام چه حکمى دارد؟
جواب: عزادارى براى امام حسین علیهالسلام طبق سنّت متعارف و معمول بین شیعیان اشکال ندارد.[9]
آیت الله وحید خراسانی:
آیا سینه زدن، لطمه زدن و آسیب رساندن به بدن برای امام حسین (ع) جایز است؟
اشکال ندارد.[10]
ببخشید مرجع تقلید من آقای ایت الله وحید خراسانی است اگر لطمه بزنی طوری که خون بیایید گناه است یا خیر
می توانید به رساله عملیه ایشان و یا سایت های پاسخگویی به سوالات شرعی مراجعه کنید ولی در هر حال نظر ایشان در مورد این سوال که آیا سینه زدن، لطمه زدن و آسیب رساندن به بدن برای امام حسین (ع) جایز است؟ اشکال ندارد.